Objectieven kun je kiezen om meerdere redenen: bereik, scherpte of lichtsterkte. Voor mij gelden alle aspecten. In mijn line up voor de X-T4 bestond een gapend gat tussen de 10-24mm en de 100-400mm. Ik heb weliswaar de LAOWA 65mm 2x macro, maar die is manueel en gebruik toch echt vooral voor het echte macrowerk. Een bereik rond de 50mm zou dus prima in dat gat passen. Zowel de 10-24mm als de 100-400mm zijn niet enorm lichtsterk, hetgeen voor mij overigens meestal geen probleem oplevert. Een lichtsterk 50mm-objectief biedt echter twee interessante mogelijkheden: een waanzinnige onscherpte en kunnen werken met een korte sluitertijd onder lichtzwakke omstandigheden. Aanvankelijk richtte ik mijn pijlen op de 56mm F/1.2, maar toen werd de 50mm F/1.0 aangekondigd…
Van een objectief met een maximaal diafragma van f/1 gaat een fotografen automatisch sneller kloppen. Sterker nog, dit is het allersnelste objectief met autofocus van dit moment. Niet alleen van Fujifilm, maar van alle merken! Ik koos dan ook direct voor dit objectief. Het wachten begon. Net op het moment dat de winter zich van zijn beste kant liet zien, arriveerde het objectief. Play time!
Wat betekent dat nu, een f/1?
Licht, heel veel licht. Sterker nog, op een zonnige dag moet je in combinatie met f/1 soms je camera op de elektronische sluiter zetten, omdat de mechanische sluiter (met 1/8000s) niet kort genoeg kan belichten… Omgekeerd: zonder extreem hoge ISO-waarden kun je onder donkere omstandigheden nog steeds uit de hand fotograferen. Zo maakte ik een rondje door het schilderachtige Thorn, waarbij ik met ISO 800 en 1600 prima uit de voeten kon. De enige verlichting bestond uit sfeervolle, maar weinig lichtsterke straatlantaars. Dat biedt dus volop mogelijkheden. Een beeldstabilisator heeft het objectief helaas niet, maar de beeldstabilisatie van (in mijn geval) de X-T4 bewijst gelukkig zijn dienst.
F/1 betekent daarnaast een waanzinnige onscherpte van die delen buiten de scherpstelling, zowel in de voor- als in de achtergrond. De onscherpe delen worden mooi zacht, waardoor het objectief zich perfect leent voor het vastleggen van details en portretten. De kortste scherpstelafstand van 70 centimeter is helaas een nadeel, maar in combinatie met een tussenring gaat er weer een nieuwe wereld aan mogelijkheden voor je open.
Beeldkwaliteit
Leuk natuurlijk, een aangename onscherpte, maar je wilt natuurlijk ook een goede scherpte. En dat zit gelukkig goed. Meer dan goed zelfs. Reeds met open diafragma is de beeldkwaliteit prima, al loopt die in de uiterste hoeken wel ietsje terug. Bij een maximaal diafragma ontstaat een klein beetje chromatische aberratie, vooral bij de aanwezigheid van veel licht. Opvallend daarbij is dat het verschijnsel rond je scherpe onderwerpen zeer beperkt blijft en vooral een kans krijgt in de onscherpe achtergrond. Dit heeft te maken met de bouw van het objectief. Het objectief heeft namelijk maar één zogenaamde asferisch element. Hierdoor wordt chromatische aberratie rond je onderwerp in de voorgrond weggenomen, maar behoudt de achtergrond zijn aantrekkelijke onscherpte! Storend wordt de chromatische aberratie overigens nooit. Zodra je het diafragma een paar stops knijpt, raak je dat allemaal kwijt en is de beeldkwaliteit van het centrum tot in de hoeken uitmuntend.
Bijzonder fraai is ook het ‘zonnesterretje’ dat ontstaat wanneer je het diafragma wat knijpt.
Bouw
Normaal begin ik een review met de bouw, maar de beeldkwaliteit is dermate bijzonder, dat ik het nu eens omdraaide. Bij een 50mm-objectief denk je vaak aan tamelijk compacte en lichte objectieven. Dat is hier niet het geval. Het objectief is ruim 10 centimeter lang en weegt 845 gram. Het objectief voelt als een tank! Voor sommigen is dat wellicht een nadeel. Zeker op een compact cameramodel of zonder grip voelt het wellicht wat onnatuurlijk. Voor mij straalt het een en al degelijkheid uit.
Bediening
Het objectief bevat geen toeters en bellen, alleen de bekende diafragmaring (waarmee je dus het diafragma instelt) en een lekker brede scherpstelring. De autofocus is snel en zeer accuraat, ook bij bewegende onderwerpen, hetgeen nog geen sinecure is bij een dergelijke lichtsterkte. Dat wordt mogelijk gemaakt, doordat voor de focus alleen de ‘kleinere’ lenzen achterin het objectief gebruikt worden. De grotere lenzen voorin het objectief bewegen dus niet. Slim. Ook manueel laat het objectief zich soepel bedienen.
Gebruik
Hoewel het objectief in eerste instantie vooral een ultiem portretobjectief lijkt, biedt deze ook tal van andere mogelijkheden. Ik gebruik ‘m voor (intieme) landschappen en details, maar het objectief is ook uitstekend te gebruiken in bijvoorbeeld trouw-, architectuur- of straatfotografie.
Conclusie
Een objectief als geen ander, dat is in een paar woorden de beste samenvatting. De 50mm F/1.0 heeft concurrentie van de 56mm F/1.2. Dat objectief weegt de helft en kost eveneens de helft. De keuze voor de 50mm of de 56mm zal dus vooral van persoonlijke aard zijn. Voor mij zijn de unieke eigenschappen van de 50mm en afdichting (het objectief is stof- en spatwaterdicht in tegenstelling tot de 56mm) aanleiding genoeg om te kiezen voor de 50mm. Het beeld is gewoon subliem, in detail, maar ook in sfeer. Dat laatste is niet altijd eenvoudig onder woorden te brengen, dat moet je ervaren!
Voordelen:
- Unieke lichtsterkte van f/1
- Prachtig bokeh
- Uitmuntende beeldkwaliteit
- Oerdegelijke bouw
Nadelen:
- Forse prijs
- Behoorlijk gewicht
Specificaties:
- Filterdiameter: 77cm
- Kortste scherpstelafstand: 70cm
- Aantal diafragmalamellen: 9 (afgerond)
- Gewicht: 845 gram
- Prijs: € 1.599,-
Weten wat ook andere reviewers van dit objectief zeggen? Kijk dan eens op de site Frank Wandelt.
Ja, ik ben ambassadeur van Fujifilm Nederland. Ik heb evengoed geprobeerd een zo objectief mogelijke review te schrijven. De 50mm f/1 heb ik zelf, van mijn eigen centjes, gekocht. Hopelijk zegt dat genoeg!