Treurtrips – (Her)ontdek Nederland!
Met ‘De mooiste fotolocaties van Nederland’ nemen ik en vele andere enthousiaste fotografen je graag mee naar de mooiste plekjes die de Nederlandse natuur te bieden heeft. Ons land is mensenwerk, van stadshart tot de verstilde heide. Je mag best zeggen dat Nederland wereldkampioen landinrichting is. Iedere centimeter (letterlijk) is meermaals op de schop gegaan. Toch is niet iedere verandering een verbetering. Sterker nog, ondanks alle regels, welstandcommissies en dergelijke zijn er genoeg lelijke plekken te vinden. Je vindt ze in ‘Treurtrips – (Her)ontdek Nederland!’.
Als je van treurige winkelcentra houdt, is Nijmegen the place to be!
Een gids met de lelijkste plekken van Nederland, dat lijkt weinig uitnodigend, maar dat is het zeker niet. Sterker nog, ik kan je alvast verklappen dat dit by far mijn favoriete boek van 2020 zal zijn. De reden hiervoor ligt vooral bij de schrijver Mark van Wonderen. Hij verrichtte ongelooflijk veel research om deze ‘bijbel van verval’ samen te stellen. Het is echter vooral de manier van schrijven die niet loslaat. De lelijkste plekken worden zo mooi, haast poëtisch beschreven dat je er inderdaad naar toe wilt.
Laat dat vooral ook het doel van dit boek zijn. Kaarten met fiets-, wandel- en scootmobielroutes nodigen je uit al het beschreven schoon te verkennen. En hoe droevig sommige plekken ook zijn, ze vertegenwoordigen (zoals de auteur terecht aangeeft) wel een afspiegeling van de periode waarin ze vaak gebouwd zijn. In hun lelijkheid worden deze plekken en gebouwen vaak gesloopt of rigoureus verbouwd, maar daarmee verdwijnt een hele tijdlaag uit ons stedelijke landschap.
Dankzij de opgenomen routes hoef je van al het moois niets te missen. Ondertussen geniet je van ‘De kassameisjes’ van de Vliegende panters via de Spotify playlist.
Zomaar een voorbeeld: “Wie onderweg is naar Den Helder mag een bezoek aan Kreileroord eigenlijk niet overslaan. Kreileroord heeft als bijnaam ‘Het dorp dat nooit gebouwd had mogen worden’. Een andere bijnaam: ‘Het afvoerputje van de Wieringermeer’. Als dat geen aanbevelingen zijn. Kreileroord werd in 1957 gebouwd als nederzetting voor landarbeiders, maar door de landbouwmechanisatie was het dorp eigenlijk al snel overbodig. Het is dan ook nooit helemaal afgebouwd en daardoor is het een dorp zonder hart: er is geen kerk, geen café en zelfs geen winkel. Maar tegelijkertijd is het er prachtig: in zuidelijke richting biedt de horizon een fraaie blik op een windmolenpark dat vlak bij de bebouwde kom is neergezet. Om in Kreileroord te komen, moet wel enige moeite worden gedaan. Ga bij Wieringerwerf rechtsaf, rijd een kilometer of vijf door de polder over de kaarsrechte Oosterterpweg – die meestal onder de klei zit – en plots doemen de rijtjeshuizen van het dorp op. Rechttoe, rechtaan, oranje dakpannen en kleine voortuintjes vol onkruid en troep. Dat is het eigenlijk wel, speelsheid is hier uit den boze. En toch is dit dorp erg interessant, je waant je hier namelijk in het decor van een Van Warmerdam-film. Tien straten, meer is het niet. En die straten staan dus vol met dezelfde huizen. Vroeger waren dit allen kleine, goedkope sociale huurwoningen waar de omliggende dorpen volgens de overlevering hun probleemgevallen maar al te graag dumpten. Met als gevolg dat Kreileroord voortdurend opdook in lijstjes met achterstandsgebieden en werd overspoeld door sociologen en geografen. Want een achterstandsbuurt in de polder, dat was uniek.”
Trots op mooi Almelo.
Nog maar wat losse citaten. Zandvoort: “De boulevard biedt een doorloopje naar een spuugmooie passage die De Passage heet. Ooit stond hier een chique winkelgalerij, nu is het een aftandse gribuszooi uit de jaren zestig waar The Chicken Lounge, Schnitzelhaus Tiroler Stuberl en Kebap huis Bodrum strijden om wie de treurigste en minst uitnodigende gevel heeft.” IJmuiden: “Na een trits non-descripte gebouwen en woningen sta je ineens voor een armetierig Chinees wokrestaurant met de naam ‘Wok For You’ (wereldbuffet: 18 euro). De zijgevel wordt gedeeld met autobedrijf Ron Nobels en dat biedt een vervreemdende aanblik. Boven de toegangsdeur van het restaurant hangt een schitterende pagode, maar daar weer boven staat in neonletters ‘autoservice’ en links staat groot ‘APK’ op de muur geschreven. Aan de dakrand nog een keer de naam van het restaurant nog een keer de naam van het restaurant, maar dan wel met een gratis extra letter: ‘Wok Four You’. Tegen de gevel staat ook een monsterlijk beeld van een indiaan.” Of wat te denken van mijn geboorteplaats Roosendaal: “De meest vervreemdende plek in deze stad is winkelcentrum De Passage. Buiten sta je nog op een winderige Nieuwe Markt te midden van jarenzestigflats, maar eenmaal binnen bevind je je in een Italiaanse kitschwereld vol nepmarmer, art-decolampen, glas-in-lood en Venetiaanse balkonnetjes met daarop zingende poppen waarvan er een verdacht veel heeft van journalist Wierd Duk. Ook kun je horen hoe Columbus aan Marco Polo vraagt wat hij eet. Antwoord: ‘Een eitje van Columbus. Overigens Marco, rijd jij nog altijd in die oude polo rond?’ Dit is allemaal zo over the top en zo wanstalig lelijk dat het vanzelf ook wel weer mooi wordt.”
Nog zonder de foto’s kun je je meteen iets bij dit soort beschrijvingen voorstellen. Je wordt meteen nieuwsgierig naar de rest, of naar plekken bij jou uit de buurt. Dit boek nodigt uit om in één ruk uit te lezen en dat kunnen maar weinig ‘reisgidsen’ zeggen. Ondertussen kom je met de speciaal samengestelde Spotify playlist al helemaal in de stemming. Een positief treurige stemming!
De nummer 1 treurplek van Nederland! Er kan er maar 1 de treurigste zijn…
Kortom, dit boek is meer dan van harte aanbevolen. Het laat je de minder bekende kanten van Nederland zien en het tovert gegarandeerd een glimlach op je gezicht. Ja, lelijk heeft zeker zijn charme. Ga op een regenachtige dag voor extra sfeer en neem zeker je camera mee. Oké, misschien niet overal de meest opzichtige camera, maar wel een camera! Het levert je monumentale beelden op, waarvan je over tien tot twintig jaar zegt: “Gelukkig hebben we de beelden nog!”.
Treurtrips – (Her)ontdek Nederland
Pagina’s: 304
Afmetingen: 24,5 x 18 x 1,8 cm
Prijs: € 25,-
www.treurtrips.nl