Welkom op de blog ‘De dag van…’, een blog die eigenlijk dagelijks zou moeten verschijnen, maar waarbij ik je toch meerdere berichtjes per week beloof. Via deze blog neem ik je mee in mijn gedachten, bezigheden, enzovoorts. Kortom, alles dat ik kwijt wil en met je wil delen.
7-8 Ondernemen met de natuur
En weer knalt de temperatuur omhoog naar ongekende waarden vandaag. Het is om gek van te worden. Ondertussen kun je er echt niet meer omheen; het is gort- en gortdroog. Veel bomen en struiken laten hun fraaiste herfstkleuren zien. En dat in de 1e week van augustus. Wie een wandeling door het bos maakt, merkt dat de bosbodem al vol blad ligt. Tegen de tijd dat de echte herfst aanbreekt, hangt er al geen blad meer aan de bomen. Toch is het niet zomaar een vroege herfst nu. Kijk maar eens in detail. Veel blaadjes krijgen niet eens de kans te verkleuren, ze verschrompelen. Veel vruchten, zoals bramen en lijsterbessen, idem. Dat is dan weer niet gunstig voor alle dieren die hiervan afhankelijk zijn… Hetzelfde geldt voor de insecten. Zij zijn juist nu afhankelijk van bloemen, maar die zijn er nauwelijks meer. Die ene enkele bloem wordt van alle kanten aangevallen, een laatste strohalm. Het ging al zo slecht met onze insecten. Deze zomer is weer een flinke zet richting de definitieve afgrond… Zo kreunt en steunt onze natuur. Dood en verderf, zoals in mijn televisiereportage, boeiend om te fotograferen, maar vreselijk ellendig voor de natuur zelf. Duizenden, nee tienduizenden dieren sterven deze dagen een akelige dood, omgekomen van de dorst of de honger. En vallen ze nu niet om, dan gaan ze het gegarandeerd in de winter niet halen. Zo gaat dat in de natuur, het hoort er allemaal bij. Daar hoor je dan nu ook niemand over, uitgezonderd een enkele organisatie die zich zorgen maakt over hun eigen soorten. Afgelopen winter was de wereld te klein toen er in de Oostvaarderplassen een paar herten, koniks en heckrunderen dood gingen, een aantal dat in het niet valt bij de sterfte van nu…
Niet alleen in de natuur is het niet zo best gesteld (dan druk ik me nog positief uit), ook de landbouw heeft het zwaar. Voorop gesteld: ik zou ook met tranen in mijn ogen naar mijn akkers kijken als ik boer was. Als ik kijk hoeveel moeite het al kost om mijn plantjes op nog geen 1200 m2 in leven te houden… Toch wordt ik doodmoe van het eeuwige gebedel om steun vanuit de overheid. Je kiest er zelf voor om te ondernemen met de natuur. Dat neemt risico’s met zich mee, risico’s waar je je overigens gewoon tegen kunt verzekeren. Ja, die premies zijn hoog, maar dan moet je nu niet gaan klagen dat er geen geld binnenkomt. In mijn vorige leven als landschapsarchitect werkte ik mee aan grootschalige projecten in het landelijke gebied. Boomkwekerijen en andere kostbare akkerbouwgewassen direct langs een beek. We hebben zoveel vertrouwen in ons systeem van drainage en stuwtjes… Vroeg of laat loopt zo’n beek een keer over en dan heb je forse schade. Grasland op een hoge zandrug? Geen probleem, want het vertrouwen in de techniek zorgt voor beregening. Dan ineens mag er niet meer beregend worden, weg gras… Kijk eens op een topografische kaart van voor de Wereldoorlog. Die zag er niet voor niets zo uit. We denken de baas te zijn over de natuur, maar niets is minder waar. Ernstige koude, recorddroogte en dadelijk vast weer wateroverlast of te grote hagelstenen dankzij een wolkbreuk.
Ook ik onderneem met de natuur. Sfeervolle ochtenden hebben we sinds de lente nauwelijks meer gehad. Steeds is het droog en blauw. Mijn zo geliefde plaatjes kan ik al heel lang niet maken. Ik kan niks doen, of mijn plannen aanpassen. Zo maak ik nu dankbaar gebruik van de zon en de droogte. Het levert unieke kansen op. Toch heb ik nog nooit zo weinig foto’s gemaakt als deze zomer. Dat heeft niet eens te maken met het gebrek aan sfeer, maar alles met de extreme temperaturen. Ik kan er simpelweg niet tegen. Het fotograferen moet wel leuk blijven. Willens en wetens de hitte in om daarna geveld te worden, nee dank je. Ik kan gaan klagen, maar doet dat niet. Op mijn relatief koele kantoor werk ik lekker aan diverse boeken, ik verzet mijn bakens met iedere graad meer of minder. Deze zomer is goed voor de ijsverkopers, maar minder voor de pretparken. Meer dan goed voor de airco-industrie, maar in kleding- of meubelwinkels kun je een kanon afschieten. Vorig jaar regende het veel en waren de rollen omgedraaid. Boeren over het algemeen blij, idem voor de winkels en de pretparken, maar ijsverkopers, strandtenten… Zij vroegen toen ook geen steun bij de overheid om verminderde inkomsten. Ondernemen met de natuur… is leuk, maar ook een gok. Sometimes you win, sometimes you loose…
9-7 Licht in het duister
Een echte bucketlist heb ik niet, aangezien ik van alles kan genieten. Zeevonk stond echter toch wel hoog op mijn verlanglijstje.
Zeevonk is een forse (max. 1 mm) eencellige, die onder invloed van beweging licht geeft. Warm water (weer) is een vereiste.
Vanuit Limburg is het een hele onderneming. Om nu een wilde gok te wagen van 2,5 uur enkele reis… Afgelopen dagen werd het bijzondere verschijnsel iedere nacht wel gezien. Dat maakte het risico een stuk kleiner. Met de zonsondergang arriveerde ik aan de kust. Onder het genot van het spelen met lange sluitertijden en prachtig avondlicht kon het wachten beginnen. Je ziet het immers alleen als het echt donker is, ofwel na middernacht. Ook na het begin van de nieuwe dag bleef het uit met de zeevonk, tot in een luw hoekje wat lichtende spikkels, inderdaad net vonkjes, verschenen. Zeevonk is populair deze dagen en dus wat het behoorlijk druk, vooral met niet-fotografen die dit fenomeen toch eens met eigen ogen wilden zien. De menigte verzamelde zich dan ook al snel op deze luwe plek. Zou de zee te wilde zijn? Zou de wind uit een net iets verkeerde hoek waaien? Zou het net iets te koud zijn? In de luwte werd het langzaam een feestje. Soms een lichtend golfje, maar vooral spektakel als je het water zelf in beweging bracht, door er bijvoorbeeld doorheen te lopen. Zo werd er heel wat af gespetterd. Ontzettend gaaf om eens te zien, maar het haalde het niet bij de beelden van een dag eerder. Daarom besloot ik via het strand terug te lopen naar het last minute geboekte hostel. Geven de golven nu licht? Een testfoto bevestigde mijn vermoeden, overal zeevonk! Oké, niet enorm fel, want dat schijnt ook te kunnen, maar toch. Wat apart om de lichtgevende golven over de zee te zien trekken. Bizar detail: niemand op het strand, maar allemaal in dat luwe stuk… Omdat het licht maar zwak was, moest ik uitwijken naar de uitersten van mijn camera. Het moet dus zeker nog veel beter kunnen, maar ik ben blij dat ik dit bijzondere fenomeen gezien heb! Wat dat betreft mag het nog best even zomers blijven… Alleen wat dat betreft, verder mag het van mij wel ietsje minder warm…
4-7 Uniek, wolken in beeld!!!
Het zat al in de verwachting: wolken. Voor zoiets unieks zette ik vanochtend graag mijn wekker. Rond 4.00 uur (VRESELIJK die tijd) zat ik al in de auto, op weg naar een stukje Grensmaas. Zonder gekheid: normaal sta ik in deze periode bijna alleen vroeg op voor echt kansrijke ochtenden, ofwel met mist. Na al dat blauw zijn wolken nu al lang fijn. Zijn wolken afwezig, dan ogen de meeste landschappen immers toch maar een beetje kaal. De vele kattenstaarten zorgden voor een explosie aan kleur en gaven het landschap haast een heidegevoel. Ietsje hoger zag het er toch al meteen anders uit. Door de droogte stonden veel planten er maar slapjes bij of waren zelfs helemaal verwelkt. Een uitzondering hierop vormde de zogenaamde stroomdalflora, veelal pioniers die wel van extremiteiten houden, zoals wilde marjolein. Hoewel ik blij ben met deze foto, was het verder een verdrietige, of eerder gitzwarte ochtend. Over het waarom lees je morgen… Na de ochtend trok de hemel verder en verder dicht. Heerlijk om even geen zon te voelen branden. Hoewel… Voor de temperatuur maakt het opvallend genoeg niets uit en dus is het ineens benauwd. Daar hadden we afgelopen dagen dan weer geen last van… Of de wolken nog iets van water gaan brengen, valt nog maar te bezien. Van mij mag het. Sinds deze week is mijn complete watervoorraad op. Terugdenkend heb ik het nog best lang vol kunnen houden, ongeveer een maand inmiddels. Ik heb de tuin dan ook zeer gedoseerd water gegeven: plantje beetje slap, plantje beetje water. Inmiddels is het toch wel echt op grote schaal te droog en moet toch de sproeier even aan. Ik weet het, zonde van het water. De meeste planten in mijn tuin zijn echter nog jong. Met de verwachting voor de komende weken (geen neerslag) verlies ik een aardig kapitaal als ik nu stop met water geven. Met al die nieuwe aanplant is de tuin inmiddels een stuk bloemrijker. En dat is te merken ook aan de insectenrijkdom. Heerlijk om zoveel beestjes te ontdekken in je eigen tuin!
28-6 Verjaardag
38 jaar geleden zette ik voet op deze planeet. Mijn verjaardag had ik afgelopen weekend al gevierd en dus was het een gewone werkdag. Alhoewel… De hele dag ben ik op stap geweest met Marijn Heuts. Eerst voor een afspraak in het midden van het land voor een bijzonder project in het diepe najaar. Wat we gaan doen, vertellen we jullie in september. Nog even geduld dus… ´s Avonds zijn we het water op gegaan. Midden-Limburg is een echt beverbolwerk. Vanaf de oever zijn de dieren in deze periode van het jaar lastig te zien door het uitbundige groen. Op het water gaat dat veel beter. Door de korte nachten komen ze in het late licht al tevoorschijn. Hoe laat is een beetje afhankelijk van de drukte op en rond het water. Door het mooie weer waren er tot laat nog jongelui op (te) snelle boten actief. Dat betekende geen bevers, maar wel genieten van de koelte van de plas, fraaie reflecties en bijzondere boomvormen. Net na zonsondergang was het dan toch raak. Een eerste bever verscheen, een paar minuten gevolgd door nog eentje. En nog één. We besloten ze te volgen. Hoewel we wisten waar ze zaten, lieten ze zich nog niet zo gemakkelijk ontdekken. Maar dan ontdekte Marijn ze onder een tak. Als ze stil zitten vallen ze perfect weg tegen de kleur van de achtergrond. Nieuwsgierig zwommen ze in boogjes om ons heen om daarna meestal onverschrokken weer verder te gaan. Uiteindelijk bleef de teller steken op een stuk of 5 bevers, heerlijk! In het licht van de volle maan peddelden we terug naar de kant. Bedankt Marijn voor deze bijzondere ervaring. Voelt toch een beetje als een cadeautje!
18-6 Verrassende gast
We wonen aan de rand van 2 beekdalen. Voor ons huis stroomt de grootste: de Neerbeek. Het beekje achter ons huis is niet veel meer dan een nietig stroompje dat bij langdurige droogte geheel droogvalt. Tussen onze tuin en dat beekje ligt een kleine weide, een groene oase binnen de bebouwde kom van Neer. Hoewel groen is het niet bepaald boomrijk. Toch was daar vorige week de onverwachte bezoeker, een rode eekhoorn. Ik had ‘m wel eens eerder over de oprit zien schieten. En af en toe vonden we resten van walnoten op vreemde plekken. Vorige week zat ‘ie ineens 2 meter bij me vandaan tijdens het avondeten. Hij pikte een walnoot, klom via de regenton in een hanging basket en knabbelde rustig aan zijn snack. Alsof we er helemaal niet waren. Daarna verdween hij over het dak van de patio. Onze achtertuin bestaat uit 2 delen: een natuurlijker stuk dat grenst aan het genoemde weiland en een aangeharkt stuk dat meteen grenst aan het huis. De eekhoorn lijkt verrassend vooral deze laatste te prefereren. Op de plek waar hij een walnoot pikte legde ik weer wat nieuwe weer. De volgende ochtend keerde hij terug, nu de camera wel in de nabijheid. Wederom koos hij een bloempot uit als eetplek, waar hij ook nog wat blaadjes nuttigde. Een dikke tak in de kerspruim naast mijn kantoor bleek een andere favoriete plek. Herhaaldelijk kon ik ‘m via de luxaflex bespieden. En dus volgenden er meer noten. Een ekster kreeg lucht van al dit lekkers, opmerkelijk, want vanaf hoogte zijn de walnoten volledig onzichtbaar. Alle noten gingen verloren aan de hebberige vogel. De noten moesten beter verstopt worden. Of de eekhoorn ze daar nog gaat vinden zal de tijd uitwijzen…
13-6 Jonge duinen
De kust is een dynamisch landschap, waarbij de zee geeft en neemt. Zo ook op Texel. Waar ter hoogte van Ecomare een baggerschip zijn best doet om de kustlijn van Texel te voorzien van extra zand, gaat dat aan de zuidkant vanzelf. Al jaren roept men dat Noorderhaaks op Texel gaat ‘botsen’. De geul tussen beide eilanden houdt echter al lang stand. Wel steekt het nodige zand over, hetgeen resulteert in een ongewoon breed strand. Tijdens mijn verblijf op Texel stond er ook een workshop op het programma. Na een vochtige duinvallei vol met zeldzame planten was het de beurt aan dat eindeloze strand. Een vrijwel wolkenloze hemel met hard licht bezorgde de deelnemers voor hoofdbrekens. Hoe vat je die enorme leegte? Gelukkig gaat het strand heel geleidelijk over in jonge duinen, haast spierwit met af en toe een veeg bruiner zand. Door de dynamiek verandert het landschap doorlopend met daarin een strijd tussen los zand met fraaie zandpatronen en helmgras. De langzaam zakkende zon zorgde voor een prachtige beleving van het reliëf. Waar het eerst zonovergoten was, bepaalden ineens veel wolken het beeld. Aan de horizon blonk een hoopvol randje oranje. Zou de zon nog onder de wolken tevoorschijn komen? We bleven wachten tot het bittere einde, maar je kunt helaas niet altijd geluk hebben. Een mooie setting met een prachtige lucht, maar zonder de kers op de taart. Genieten bleef het sowieso op mijn favoriete stukje Texel.
11-6 Texel
Afgelopen dagen zat ik op Texel. Hoewel ieder Waddeneiland prachtig is, blijft Texel toch mijn favoriet. Dat klinkt misschien raar, aangezien andere eilanden soms veel natuurlijker zijn. De reden zit ‘m in de ongelooflijke variatie van Texel: eindeloos veel vogels, zeer bijzondere planten, enorm uitgestrekte stranden, prachtige duinen en een rijke cultuurhistorie. Je komt dan ook altijd weer ogen en tijd te kort. Het aardige is dat het eiland zich altijd weer van een andere kant laat zien. Ruim een maand geleden waren de bollenvelden dé blikvangers, nu zijn dat de zeer bloemrijke graslanden. Tijdens mijn korte verblijf heb ik dan ook weer veel leuke en bijzondere dingen gezien en kunnen vastleggen. Maar waar te beginnen in deze blog? Dan toch maar met een bijzonder weerfenomeen. Texel is een eiland en wijkt daardoor qua weer nogal eens af van de rest van het land. Waar het in Limburg hoogzomer bleef, gooide de koude Noordzee af en toe roet in het eten. Van de strand- en zonliefhebbers althans. Zo begon de donderdag prachtig zonnig met weinig wind. Het werd al snel warm, heel erg warm. De oostenwind bleek echter zwak, waardoor de wind ineens vanaf zee begon te blazen. Een dreigende witte muur kwam razendsnel dichterbij en stortte zich uit over het strand en de duinen. Zeevlam wordt dit fenomeen genoemd, mooi, maar berucht. In een paar uur tijd dook de temperatuur ruim 10 graden en ging het van hoogzomer naar een frisse herfstmiddag. Aanvankelijk probeerde de zon nog wat tegengas te geven. Dappere strandgasten hielden stand, totdat de zon zich echt gewonnen moest geven. Een koude wind joeg de mistflarden het land op. Enkele honderden meters ‘landinwaarts’ was het over en scheen de zon weer gewoon uitbundig, hoe bizar!
30-5 Stormchasen
Code oranje… Voor veel mensen een weinig prettig vooruitzicht, maar voor mij biedt het fotografische kansen. Na een rustige ochtend aan het water en een snikhete verkenning voor de komende Lens- & Optiekdag in het Vinne kroop ik achter mijn computer. Hoe zou het weer zich gaan ontwikkelen? Intussen ging de telefoon, BNR Nieuwsradio. Ze maakten een item over mensen die juist positief reageren op code oranje, of ze me mochten interviewen. Als auteur van het Praktijkboek weer- en natuurverschijnselen en als natuurfotograaf met een voorliefde voor bijzonder weer zei ik uiteraard direct ja. Het resultaat beluister je hier. Lange tijd gebeurde er verder niet veel. Rond Vaals ontstond een enorme plensbui, maar die doofde weer uit. De buien in Utrecht of diep Duitsland in waren te ver weg. Er bleef niets anders op zitten dan wachten. Ineens gingen de buien boven Duitsland, die wel aan de Rijn verankerd leken, aan de wandel. Tijd om te gaan! Het bracht me naar de meest noordelijke uithoek van de provincie. Net voor de bui arriveerde, kwam ik ter plaatse. Dat heb ik geweten ook… Na 10 minuten gingen de hemelsluizen vol open en was het eigenlijk niet meer mogelijk om foto’s te maken. Dan maar wat pogingen door het raam heen… Wanneer het net eventjes iets minder hard regende, opende ik snel mijn raam om foto’s te maken. Eén bliksemschicht belandde zo fraai op mijn sensor, het resultaat zie je op Facebook. Oké, een wat magere oogst, vooral veroorzaakt door de enorme hoeveelheden water die uit de hemel neerdaalde. Qua stormchasen geslaagd, immers op het juiste moment op de juiste plaats.
Daarmee is het verhaal nog niet helemaal klaar. De bui bleef erg lang hangen. Door het vele vocht moest ik de blower hard laten draaien om nog iets te zien van de buitenwereld. Toen was de accu leeg, niet van de camera, maar van de auto. Gelukkig stond ik niet in niemandsland. Bijzonder vriendelijke omwonenden hielpen me weer op weg, waarvoor grote dank!
24-5 Regendansje
Het regendansje heeft gewerkt, misschien wel iets te goed. Bleef de regen hier beperkt tot een mooie hoeveelheid van 10-20 mm, kwam het in Zuid-Limburg met baken naar beneden. Gevolg: wateroverlast, modderstromen en zelfs onbewoonbaar verklaarde woningen. En direct steekt de kritiek de kop op. Op het waterschap, op de gemeente. Zij zouden te weinig doen om de overlast te voorkomen. Natuurlijk kan er hier en daar best wat extra’s gedaan worden, maar toch zullen deze problemen altijd blijven bestaan, zolang…
Het klimaat verandert, sneller dan de aarde lief is. Vandaag kwam er weer een nieuwe prognose: 4 graden erbij voor het einde van de eeuw. Dat is veel en veel te veel. De gevolgen merken we nu al. Lange perioden van droogte worden afgewisseld door enorm heftige neerslagpieken op korte tijd. Zolang we tientallen millimeters per uur (of zoals deze week in een half uur) te verwerken krijgen, blijft het dweilen met de kraan open. Je kunt de riolering nu eenmaal niet dimensioneren op dergelijke hoeveelheden, dan zouden al onze straten in open grachten moeten veranderen…
Het weer is misschien wel niet de grootste boosdoener. Dat zijn wij zelf. We willen straten van asfalt, want dat rijdt comfortabel. Regenwater zakt hier niet doorheen. In de tuinen is het vaak niet anders, overal tegels. In mijn tuin hebben we het afgelopen jaar de hoeveelheid verharding al aardig gereduceerd. We hebben alleen nog last van een enorme plak verharding op de oprit. Daar moet ik nog iets op verzinnen. Regen komt natuurlijk niet alleen van de verharding, maar ook van de daken. Stond er vorig jaar maar 1 regenton met een inhoud van ongeveer 150 liter, inmiddels is de capaciteit opgevoerd naar ruim 1500 liter. Dit is vooral handig om de planten bij langdurige droogte van water te voorzien. Tegelijkertijd stroomt deze 1500 liter niet het riool in. Stel je eens voor dat iedereen op deze manier zijn dak zou afkoppelen. Niet met een kleine regenton, maar eentje van minimaal 250 liter. Dat zou pas een verschil maken.
Daarmee houdt onze schuld nog niet op. Vroeger was het landschap veel kleinschaliger en gevarieerder qua landgebruik. Waren de hellingen te steil, dan legde men graften aan. Deze zorgden er mede voor dat het land niet gemakkelijk wegspoelde. Aangezien we onszelf superieur achten ten opzichte van de natuur, hebben we de meeste landschapselementen opgeruimd. Regent het een keer hard en is de bodem nog niet begroeid met gewassen, dan spoelt alles zo van de helling af. Daar hoef je geen deskundige voor te zijn, dat kun je op je klompen, sneakers of zomerse sandalen aanvoelen. Tot slot wonen we graag op mooie plekken. Prachtig idyllisch langs een beek, om maar eens wat te noemen. Aangezien water altijd het laagste punt opzoekt, is het niet de vraag of je ooit water binnenkrijgt, maar wanneer. Toen wij een kleine 2 jaar geleden op zoek gingen naar een nieuw huis, kwamen we een prachtig pand tegen. Bevers en ijsvogels in de achtertuin. Volgens de makelaar waren er nooit problemen met water. Een blik op de hoogtekaart en oude waterstanden baarden me toch zorgen. Nu woon ik op een heuvel, oké: heuveltje (het is maar Midden-Limburg). Hier zal ik nooit, maar dan ook nooit water binnenkrijgen, volslagen onmogelijk. Ik heb daar dus bij de aanschaf rekening mee gehouden. Helaas doen maar weinig mensen dat. Hebben we hiervan geleerd? Nee. Voordat ik naar Neer verhuisde woonde ik in Horn. De meest recente nieuwbouwwijk heeft ‘ven’ in zijn naam zitten. Het is een van oudsher laagte in het akkerland…
Zolang wij eigenwijs blijven, zal er overlast blijven ontstaan. Natuurlijk leef ik mee met de mensen die getroffen zijn. Maar wijs niet meteen naar de gemeente of het waterschap. Tegen dergelijke plensbuien is maar weinig opgewassen. Dan moet je het probleem op een veel grotere schaal bekijken. Of mensen daartoe echt bereid zijn…
Het dynamische weer biedt ook volop kansen. Lees hier de tutorial over het fotograferen van onweer.
22-5 Regen na zonneschijn
Tjonge, wat heb ik er weer lang op moeten wachten, neerslag van betekenis. Afgelopen week kwam het dichtbij al af en toe tot buien. Jaloers zag ik de donkere wolken aan de horizon voorbij trekken (met zelfs een tornado net over de grens in Duitsland). Gisteravond ontstond er zowaar een eigenwijze bui. Hoewel de stroming van oost naar west was, besloot een Zuid-Limburgse bui een noordelijkere koes te kiezen. Deze zorgde voor een opfrisbeurtje in de tuin. Geen zware stortregens zoals in het diepere zuiden of België, maar genoeg om de ergste droogte voor vandaag op te lossen. Mijn regenton is weer netjes gevuld en mijn grote tank (geïnstalleerd na de grote droogte van vorig jaar) mocht 200 liter ontvangen. Hopelijk weten nog meer buien Neer te vinden de komende dagen, best wenselijk gelet de hoge temperaturen die verwacht worden.
Mijn tuin ondergaat stukje bij beetje een transformatie. Het aantal bloemen (voor de bijen en de vlinders) stijgt, het onkruidakkertje is iets in omvang gegroeid en hier en daar mogen planten spontaan een poging wagen. Zo ook de witte dovenetels. Ze zijn niet alleen mooi, maar trekken ook de nodige insecten aan. Voor een tuinliefhebber vormen ze ook geen probleem, aangezien de boel niet overwoekeren. Na de regen van gisteravond hingen de planten vanochtend vol druppels. Het zorgde voor een mooi bokeh achter de dovenetel. Soms hoef je dus niet ver op pad te gaan om lekker even te fotograferen. Best fijn na de filterworkshop van gisteren. Dat was immers een rit van 2,5 uur naar Zeeland. Wat ligt Limburg toch vreselijk ver van de zee…
9-5 Vakantie
Afgelopen week had ik vakantie, heerlijk. De bestemming was weer een (voor mij) onbekend stukje Duitsland: Thüringerwald en Hainich. Het is een sterk heuvelachtig gebied met enkele toppen die de 1000 meter dicht naderen, maar er net onder blijven. Vooral de schaal is indrukwekkend. We zaten aan de noordkant van het gebied. Een uitstapje naar een zuidelijke wandeling nam ruim een uur in beslag. Wil je van het noordelijkste puntje naar het meest zuidelijke rijden, dan ben je ongeveer 2 uur onderweg. 2 uur aaneengesloten natuur, ongelooflijk. Ik heb in een week dan ook alleen maar wat highlights kunnen zien: prachtig beekdal, mysterieuze kloof, weidse vergezichten en bossen vol bloemen. Alles dat in Zuid-Limburg het label zeldzaam draagt, komt daar in grote aantallen voor. Sterker nog, sommige zeldzame planten zijn daar algemener dan brandnetels of paardenbloemen… Een mooi voorbeeld is de gulden sleutelbloem die je daar aantreft in bossen, wegbermen, beekdalen en zelfs in agrarische landschappen.
Ik had mijn camera meegenomen, toch is deze amper uit de tas gehaald. Voor mij was het deze vakantie vooral ontspannen. Eerlijk gezegd was het fotografisch ook niet overal even mooi. De voornaamste boosdoener was het stuifmeel, dat werkelijk alles met een gele poederlaag bedekte. De Duitse media hebben het al een week over de ‘horror pollenstorm’. Net als om Nederland schoot ook daar de temperatuur ineens omhoog, met als gevolg dat alles tegelijk in bloei kwam. Vooral de uitgestrekte sparrenbossen zijn hofleverancier van het vele geel. Regen viel er vorige week niet, de week ervoor ook niet en ook de komende week niet. Ze worden er in Duitsland helemaal gek van: ramen en deuren gesloten houden en de wasstraten maken overuren om de rijdende pronkjuwelen toonbaar te houden. Voor hooikoorts-patiënten is het een zware beproeving, al zorgt het sparrenstuifmeel wat dat betreft voor weinig problemen. De massale bloei is niet alleen voor de mensen lastig. Duitse experts verwachten dat, als het zo doorgaat, er in de zomer weinig bloemen meer over zullen zijn, waardoor de zomerinsecten niks meer te eten hebben…
19-4 Lente?
Bam, 29 graden op de officiële weerstations. Niet eerder was het op de 19e zo warm. Dit soort temperaturen zijn zelfs in de zomer niet heel algemeen. Wat dat betreft ben ik blij dat dit nu gebeurt. Stel je deze weersituatie eens in de zomer voor. Waar zouden we dan uitkomen? Ergens boven de 40 graden in ieder geval. Extreem weer dus. Ik hou wel van extremen: flinke storm, zware sneeuwval, maar niet van hitte. Ik word er wat lamlendig van. Gelukkig zijn de nachten nog redelijk koel en kan ik me op de vroege nog eventjes uitleven. Eventjes, want veel vocht zit er inmiddels niet meer in de lucht. Met een strakblauwe hemel is het binnen 10 minuten na zonsopkomst gedaan met de sfeer. Hard licht, warm, ideaal weer om aan het volgende nummer van Natuurfotografie Magazine te werken. Zoals ik het voorwoord van het huidige nummer schreef: voor mijn kantoor staat een kerspruim die mijn kantoor in de zomer heerlijk koel houdt. In een oogwenk kwam de boom in bloei, vielen de bloemblaadjes weer naar beneden en ontplooide het blad zich. Volop schaduw op mijn kantoor dus, heerlijk. Ook in het bos gaat het hard. De hele week ben ik in dezelfde hoek van Limburg te vinden. Eerder deze week was het landschap nog kaal, met hier en daar een toefje groen van een enkele bomen en vooral diverse struiken. Inmiddels begint het groen langzaam te domineren boven de nog kale bomen. Dat betekent het einde voor de bosflora, waarbij opgemerkt te worden dat de droogte natuurlijk ook niet helpt. Droogte, we hadden onlangs nog regen? Met deze hitte gaat het hard en is de toplaag al aardig droog. Opkomende salomonszegels hingen er maar treurig bij. Spectaculair is altijd het uitlopen van de beuken. Tegenlicht tovert de prachtigste kleuren tevoorschijn. Niet gunstig voor de liefhebbers van het Hallerbos overigens, want zo lijken de hyacinten het dit jaar een keer te gaan verliezen van het beukenloof. Op de foto het blad van een rode beuk. Het is lente en zomer tegelijk, maar hard gaat het…
16-4 Groene Woud
Een naam uit een spannend jongensboek, het Groene Woud, gelegen tussen ‘s-Hertogenbosch, Eindhoven en Tilburg. Het is een prachtig gebied, lang niet overal ‘woud’ trouwens. Dat mag de pret niet drukken, ook de meer open locaties, zoals de kleinschalige graslanden, beekdalen en vennen zijn de moeite waard. De vele populieren vormen misschien wel de mascotte van het gebied. In bosvorm of in lage rijen bepalen ze het landschap. Vanuit natuurbeheer vaak gehaat, omdat ze de bodem verrijken. Ideaal voor braam en brandnetel, funest voor fijnere plantjes.
Het Groene Woud vormt de locatie van mijn basiscursus natuurfotografie die morgen start in Liempde. Uiteraard heb ik hier en daar wel eens rondgewandeld door dit uitgestrekte gebied, maar dat is toch wat anders dan een locatie verkennen met het oog op een dergelijke cursus. Dat gezegd hebbende trok ik afgelopen zaterdag naar het Groene Woud om een aantal locaties te scouten. Met een kans op mist, stond de wekker weer ouderwets vroeg. Thuis was het een grijze boel, maar eenmaal op locatie was de mist prachtig. Zo kon ik me eerst twee uur prima vermaken met mysterieuze landschappen om me vervolgens te vergapen aan een haast Zuid-Limburgse flora van ontelbare bosanemonen en slanke sleutelbloemen, perfect voer voor een test met de gloednieuwe Laowa 25mm macro. Dat objectief heeft een vergrotingsfactor van maar liefst 5x. Dan gaat er letterlijk een nieuwe wereld voor je open. De resultaten zie je in het zomernummer van Natuurfotografie Magazine.
3-4 Filterweekje
Deze week staat een voor een aanzienlijk deel in het teken van het werken met filters. Afgelopen zaterdag stond de eerste workshop op het programma aan de Zeeuwse kust. Van het voorspelde saaie grijze weer was gelukkig geen sprake. De lucht kleurde in vele pastelkleurige nuances met soms zelfs een kortstondig zonnetje. De zee was een ander verhaal. Gemiddeld genomen zijn de golven in de beek tegenover mijn huis hoger dan die van de zee op dat moment. Zelden zag ik zo’n kalme zee. De enige beweging werd veroorzaakt door het opkomen van het water. Hoewel erg fraai niet echt ideaal voor het spelen met lange sluitertijden. Het mocht de pret verder niet drukken, het was toch vooral genieten.
Als je dan toch ruim 2 uur van huis bent, spring je na een workshop niet meteen in de auto terug naar huis. Zo bleef ik dus nog een tijdje op de workshoplocatie hangen. De wind nam nog verder in kracht af en draaide vrij rap 90 graden. De subtiele tinten maakten inmiddels plaats voor lichtgrijs, om vervolgens over te gaan in subtiele regengordijntjes die, weer later, nog zouden uitgroeien tot stevige plensbuien. Dat grijs zorgde in combinatie met het ontbreken van wind voor een fraaie verstilling. Althans, ik hou er wel van. Een paar subtiele lijnen die het grote vlak doorbreken en verder niets. Helemaal niets. Voor sommigen misschien saai, voor mij de ultieme leegte en eenvoud.
Komend weekend staat dan weer een complete filterdag op het programma bij ‘Contrast, Vereniging voor Fotografie’, te beginnen met een presentatie over allerhande filters om vervolgens ook daar het strand op te gaan voor een tweetal filterworkshops. Met de haast zomerse temperaturen belooft dat alvast geen straf te worden. Zelf ook alle filters willen ervaren, kijk dan eens bij mijn workshops.
29-3 Rust
Het is weer een beetje rustig in deze blog en dan weten jullie hoe laat het is: beetje druk. Afgelopen weekend waren zowel de PiXperience als de Professional Imaging in Nijkerk, twee events die elkaar prachtig versterken. De PiXperience stond bol van de boeiende lezingen over natuurfotografie. Zelf mocht ik samen met Arno ten Hoeve en Daan Schoonhoven tweemaal een luchtige presentatie (36,5 tips) verzorgen. In het verlengde van deze presentatie kreeg iedere bezoeker het boek ’50 tips voor natuurfotografen’ cadeau. Het idee voor dit boek ontstond spontaan een paar weken voor de PiXperience. Onmogelijk qua planning, maar des te leuker als het dan toch lukt het allemaal af te krijgen. Onmogelijk, omdat er natuurlijk nog veel meer in de agenda stond die periode. We presenteerden immers ook het ‘Praktijkboek natuurfotografie jaarrond‘, een prachtig naslagwerk van 260 pagina’s. Ik klom voor heel wat artikelen in de pen. En natuurlijk was er ook nog Natuurfotografie Magazine dat morgen (!) naar de drukker gaat… Voor het promoten van het magazine was ik maandag ook nog op de Professional Imaging. Een bezig weekend dus, maar wel een gevalletje ‘moe maar voldaan’. We hebben ontzettend veel leuke reacties gehad op het magazine en een groot aantal nieuwe abonnees geworven.
Gisteren ben ik even naar ‘mijn’ trein gaan kijken. De 14 regionale treinen van Arriva hebben namelijk allemaal een Limburgs thema gekregen. Eentje staat geheel in het teken van de Mookerheide, waarbij mijn foto’s zijn gebruikt. Het is ontzettend gaaf om je eigen foto’s meters groot in de trein te zien hangen. Weer eens wat anders dan naar een lege grauwe wand staren!
19-3 Helden
Afgelopen weekend was een meer dan bijzonder weekend vol helden. Laten we beginnen met vrijdag. In het kader van de Boekenweek verzorgde ik een workshop in De Doort. Tot het laatste moment hebben we donderdagavond getwijfeld: wel of niet door laten gaan. De 24-uurs neerslagverwachting liet geen grote regenzone zien (die was gereserveerd voor Noord-Nederland), maar hooguit wat buien. Bij aanvang regende het reeds lichtjes. Geleidelijk draaiden de weergoden de kraan steeds verder open totdat het echt stevig doorplensde. De deelnemers vonden het niet erg, ze waren wel wat gewend. Niet eerder heb ik zo’n natte workshop gehad, echte helden dus. De natuur lag er prachtig bij, juist dankzij de regen. Overal druppels en prachtige, intense kleuren van bijvoorbeeld de mossen.
Het volgende spannende weermoment diende zich zaterdagochtend aan. Volgens dezelfde 24-uurs verwachting zou het van net na middernacht tot de vroege ochtend wel eens kunnen gaan sneeuwen. In dergelijke situaties hoef ik mijn wekker niet te zetten, mijn biologische klok zorgt er dan wel voor dat ik op tijd wakker ben. Zo keek ik om 6 uur uit het raam om te ontdekken dat de wereld zijn witte jas niet had gekregen. Dan maar weer terug het bed in. Mijn vrouw was ook wakker en besloot maar naar beneden te gaan. Om 8 uur stormde mijn dochter mijn kamer binnen dat het sneeuwde. Sneeuw? In no-time was ik mijn bed uit en rende ik met mijn camera naar buiten. Waarom had mijn vrouw niks gezegd, ze weet immers dat ik een sneeuwverslaving heb. “Ik dacht dat het niet hard genoeg sneeuwde”… Zucht. In vliegende, doch veilige vaart naar mijn projectlocatie (daarover later meer) en heerlijk genieten van de sneeuw. Ondertussen trok de wind verder en verder aan, het Russische beertje was weer terug. Bitterkoud, maar zo ongelooflijk mooi! In de avond stond een nachtworkshop gepland, een recordhouder: deze was namelijk al twee keer eerder verplaatst. De opklaringen kwamen niet, dus moest deze workshop voor de derde keer gecanceld worden. Hoewel erg jammer denk ik dat maar weinig deelnemers daar echt rouwig om waren…
Zondag zou het weliswaar koud zijn, maar de zon stond ook op het programma, evenals een workshop ‘Zien’ in Antwerpen. Brr! De zon had er weinig zin in, de wind liet zich des te beter voelen. De workshopdeelnemers werden wederom zwaar op de proef gesteld. Zelden zo’n koude workshop gehad (qua gevoelstemperatuur dan). Maar ook nu gold: wat was het mooi! Restjes sneeuw, de eerste ‘onkruiden’ die hun tere kopjes omhoog staken, meeuwen op de plas en prachtig gekleurde kornoeljes. Als dat geen fraai einde was van de workshop en daarmee het weekend…
12-3 De Peel op z’n mooist
“Neem een regenpak en andere beschermspullen mee. We krijgen regen dit weekend.” Dat was de mail die de deelnemers van het Peelweekend met Nordic Vision enkele dagen geleden in de mailbox ontvingen. Met de regen viel het uiteindelijk gelukkig enorm mee.
Het beloofde qua weer een spannend weekend te worden. Ik bediende me steeds van zo veel mogelijk informatiebronnen om een inschatting te kunnen maken. De weergoden waren ons uiteindelijk gunstig gezind. Grote regengebieden passeerden op een kilometer of 50. Meer dan wat gedruppel of een klein buitje kregen we niet voor de kiezen. Verder zou het vooral grijs blijven. Grijs hoeft niet saai te zijn, zeker niet in de Peel, maar grijs betekent meestal weinig tekening in de lucht. We weten allemaal nog hoe december en januari verliepen… Maar ook die vrees bleek ongegrond. Het was inderdaad vooral bewolkt, maar daar zat veel tekening in. Af en toe kregen we indrukwekkend donkere wolken voorgeschoteld. De Peel op z’n mooist eigenlijk. Met 15 graden was het heerlijk om buiten te zijn. Nul uur zon bleek uiteindelijk op zaterdag en zondag toch ook weer mee te vallen. Hoewel het vooral mooi grijs was, kwam op de juiste momenten af en toe ook de zon tevoorschijn, hetgeen natuurlijk zorgde voor een aangename afwisseling. Dan was het ook meteen warm.
Ik heb van het weekend genoten. Niet alleen van de locaties en het weer, maar vooral ook van de deelnemers. Vol enthousiasme stond iedereen vroeg op en ging in het veld onverminderd aan de slag om er echt alles uit te halen. Het mooie van een dergelijke groep (7 personen) is dat iedereen z’n eigen interesse heeft. Op de ene meter stond iemand te experimenteren met sluitertijden van 8 minuten, terwijl een meter verder iemand met een 200 millimeter bezig was de fijnste details uit het landschap te vissen. Het verblijf in het Oranje Hotel in Meijel was prima. Het enige dat tegenviel is dat ik vanochtend weer zelf een ontbijtje uit de kast moest regelen…
6-3 Lente
En toen was het lente. Waar ik vorige week nog stond te genieten van de winterkoude, liep de temperatuur in een dag tijd op naar dubbele cijfers. Wat een week hebben we gehad, volslagen uniek! Oké, het is uiteraard wel eens kouder geweest. Dat deze forse winterperiode zo laat kwam zonder dat er een strenge winter aan vooraf ging, is zelden eerder voorgekomen. Hoe dan ook, het leverde vele mooie plaatjes op die ik later nog eens zal laten zien via Facebook en Instagram. Hoewel het heerlijk is op deze zonnige lentedagen, betekent dat voor mij een afscheid van mijn favoriete seizoen. Afgelopen zondag trok ik ter voorbereiding van het fotoweekend met Nordic Vision naar de Peel. Je zag het landschap in een oogwenk veranderen. Waar je op de bovenstaande foto een afwisseling ziet van water, prut en sneeuw was het een half uur later alleen nog maar een natte bende. Wat wil je bij temperaturen van 12 graden! De Peel lag er prachtig bij, eigenlijk zoals ik ‘m het liefst ervaar: een verstilde eenvoud van grafische lijnen en vormen. Komend weekend zal het er heel anders uitzien. Nu alleen duimen dat het niet te veel gaat regenen, de verwachtingen zijn – op de hoge temperaturen na – immers niet zo lenteachtig…
Dat de lente de definitieve inval deed, lieten ook de kraanvogels zien. Zij wachten op een krachtige luchtstroming vanuit het zuiden om zo met weinig energie grote afstanden af te leggen. De waarnemingen stapelden zich al snel op, alleen bleef het boven de Peel lang stil. Tot zich een groep van naar schatting 1200 kraanvogels meldde. We besloten deze groep eens met de auto te volgen, gewoon om eens te kijken hoe zo’n grote groep doortrekt. Wat hielden die dieren er een hoge snelheid op na… Ik moest het gaspedaal flink intrappen om ze bij kunnen houden. Vanaf Helenaveen scheurden we richting het noordoosten. Uiteindelijk kwamen we bij de Maas. Tja, de kraanvogels vlogen er recht over heen, wij moesten omrijden. Zo raakten we de groep kwijt. Met de kaart in de hand maakten we een inschatting waar ze ongeveer moesten zijn. Na een kwartier op volle snelheid kregen we ze weer in het vizier. De snelheid van de groep varieerde van 40 tot maar liefst 60 kilometer per uur! Uiteindelijk moesten we ze bij de Rijn in Kleve laten gaan. Ook gisteren vlogen er weer groepen kraanvogels over, ook nog laat in het donker. Wat een energie toch altijd weer dat trekken, indrukwekkend…
26-2 Heel veel vogeltjes
Twee vliegen in één klap: ik heb hier een logeetje én een bezoekje aan misschien wel het indrukwekkendste winterfenomeen dat we hier hebben. Het logeetje betreft een camera die welhaast gemaakt lijkt voor natuurfotografen. Dat maakt nieuwsgierig en dus mag ie mee de ijzige koude in. De bevindingen lees je in het komende nummer van Natuurfotografie Magazine, maar dat deze camera tot veel in staat is kan ik alvast wel verklappen. Het duizelt er bij mij allemaal van…
Het einddoel van gisteren was van te voren bepaald: spreeuwen. Niet een paar, maar duizenden en duizenden exemplaren. De weg erheen was vrijer met onderweg een aantal haltes waar leuke soorten gespot waren. Ik ben geen soortenjager en dat bleek gisteren niet voor niets. Werkelijk geen enkele vogelsoort wilde meewerken, misschien juist wel vanwege de snijdende wind. Dan zou ik ook niet open en bloot gaan poseren voor een fotograaf. Gelukkig valt er altijd wel iets anders te ontdekken, zoals grote ijspegels langs de rivier (juist door die wind) of een torenvalk boven de dijk.
Ruim op tijd waren we op de spreeuwenplek. Hoewel vroeg bleken we niet de eerste. Al snel werd het drukker en drukker en leek het zowaar wel een beetje op de Veluwse Wildbaan. Met uiteraard het gezellige weerzien van bekenden uit het fotowereldje. Ook onder de spreeuwen werd het rond zonsondergang snel drukker. Eerst een groepje van tien vogels, een volgende groep van honderd vogels, duizend… En toen verdween het gehele gezelschap. Zaterdag had een omwonende vuurwerk afgeschoten op de vogels, kennelijk de vele vogelpoepjes beu. Dat kan natuurlijk niet (spreeuwen zijn wettelijk beschermd en vuurwerk mag je eind februari tot echt niet afsteken) en dus werd de politie er zelfs bijgehaald. Zouden de spreeuwen hun overnachtingsplekje nu hebben ingewisseld voor een nieuwe plek? Daar leek het enige tijd toch wel op, zodanig dat menig fotograaf al begon in te pakken. Ineens verscheen aan de horizon een grote ‘muggenzwerm’. Tienduizenden spreeuwen vlogen over het veld, de bewuste woning en maakten er een waar spektakel van. Uiteraard duurt zoiets altijd veel te kort, maar wat ongelooflijk indrukwekkend! Al die vogels, zo dicht op elkaar en nooit botsen. Hoe ze dat doen, zie je hier. Later deze week nog maar eens kijken…
20-2 De Russische beer komt eraan
Nee, na de wolf en wilde kat niet weer een nieuw roofdier, maar serieuze koude. Waar de winter in december en januari maar niet wilde lukken, tapt februari uit een heel ander weervaatje. Aan zonuren geen gebrek en dat betekent vorst in de nachten. Overdag klimt de temperatuur naar opvallend aangename waarden. Wie afgelopen weekend buiten was, kon dat beamen. De terrassen zaten zelfs aardig vol. Maar dat gaat dus veranderen. Grote vraag is, hoe koud wordt het? De grote weerdiensten duiden zich voorzichtig, zich verschuilend achter de snel krachtig wordende zon. Veel weermodellen durven veel verder te gaan, met strenge vorst in de nachten en ook overdag temperaturen die met moeite in de buurt van het vriespunt komen. In die scenario’s gaat het natuurijs eindelijk eens serieus aangroeien. Sterker nog: dergelijke weerscenario’s hebben vaker geleid tot een Elfstedentocht. Beweer ik daarmee dat het zover komt? Zeker niet, want de zonkracht moeten we niet onderschatten. Hadden we deze weersituatie een maand eerder gehad, dan was dit waarschijnlijk geen discussie geweest. De enige vraag zou dan zijn: wanneer wordt ie gereden. Aardig extreem weer op komst dus.
In de hoge Ardennen is het al lange tijd winters. Nog altijd ligt er genoeg sneeuw en iedere nacht vriest het er matig met temperaturen overdag rond het vriespunt. Dat betekent dat het ijs daar wel steeds verder aangroeit. Niet om te schaatsen, maar wel in de vorm van indrukwekkende ijssculpturen bij de vele stroomversnellingen in de beken. Gisteren trok ik met Marijn Heuts daarom wederom naar het koude zuiden om ons uit te leven op allerlei ijsdetails. IJs was er genoeg! En zal nog veel meer worden…
15-2 Mag het ietsje dichterbij?
Het is carnavalsvakantie (yeah…), dus weer een beetje afwisselen tussen werk en uitstapjes met het gezin. Werk: afgelopen maandag redactievergadering van zowel Natuurfotografie Magazine (nu nummer 2 morgen verschijnt moeten we snel verder met nummer 3) als natuurfotografie.nl. Gezin: bij sommige uitstapjes kan de camera gelukkig prima mee. Een beetje toeren levert soms bijzondere ontmoetingen op. Zoals deze torenvalk die een tijdje recht boven de auto ging hangen, zodanig dat deze niet meer in z’n geheel in beeld paste. Dat levert dan wel weer eens andere mogelijkheden op, een luxeprobleempje zullen we maar zeggen. Vandaag weer even wat kleine dingetjes bijwerken, zodat ik morgen weer een dagje vrij heb. Best lekker op onze trouwdag! En dat ook nog eens op de dag dat Natuurfotografie Magazine bij de abonnees in de bus valt…
9-2 IJspret
Bij een winter horen sneeuw en ijs. Helaas zijn beiden tegenwoordig niet zo vanzelfsprekend. Van de sneeuw heb ik al kunnen genieten in België, maar ijs ontbrak nog op het fotolijstje van deze winter. Tot vandaag. Gelet op de weersverwachting (beetje sneeuw, oplopende temperaturen) is het ijs nu zo’n beetje op z’n dikst of in ieder geval op z’n mooist. Nu of nooit dus. Daarom trok ik naar mijn local patch op zoek naar details in het ijs. De dikte van het ijs bedraagt ongeveer 3 cm, een spannende dikte. Het is te dun om veilig op te staan, maar net dik genoeg om je te kunnen dragen, zolang je je gewicht voldoende spreidt. Voorzichtig schuifelde ik zo over de niet te diepe delen van de vennen. Het is constant opletten waar je beter niet kunt staan: veel venoevers zijn rijk aan veenmos. Dit plantje produceert zeer veel, uiterst kleine luchtbelletjes met poreus ijs tot gevolg. Omdat het de afgelopen dagen niet waaide en ‘droog’ vroor, was het ijs prachtig helder. Met mijn macrolens en een tussenring zocht ik naar hele kleine details in het ijs. De foto hierboven is slechts enkele centimeters groot. Om de scherpte te vergroten, is dit een stack van drie foto’s. Mocht je benieuwd zijn, het ijs bleef al die tijd sterk genoeg…
3-2 Lekker naar buiten
Vrijdag had ik mijn agenda vrij gehouden. Voor de Hoge Venen stond namelijk al de gehele week voor die dag behoorlijk wat sneeuw in de verwachting. Helaas, het plan ging niet door. De puntjes van Natuurfotografie Magazine moesten nog op de i gezet worden. Vrijdagavond was het zo ver: de pdf ging op weg naar de drukker. Missie volbracht. Ondertussen deden de weergoden wat ze beloofden en toverden Hoog-België mooi wit.
Met een gegarandeerd wit landschap heb ik voor morgen eindelijk mijn sneeuwworkshop (nog een paar plekjes vrij!) gepland. Wie weet is het nu wel de laatste kans… Geen workshop gaat voorbij zonder voorbereiding en zo trok ik vanochtend in alle vroegte naar de Hoge Venen. Daar aangekomen trof ik een bijna lege parkeerplaats, een groot verschil met de beruchte middag daar. Er stonden alleen een paar busjes met Nederlandse tieners. Nauwelijks had ik mijn eerste foto gemaakt, of de muziek kondigde de grote groep aan. Onhandig trotseerden ze een uiterst modderig stuk om veilig een vlonder te bereiken. De flinke rugzakken verraadden een meerdaagse tocht. De voorbereiding bleek toch wel enigszins bedenkelijk, menig tiener was gekleed in een spijkerbroek. Dat is op de Hoge Venen toch vragen om moeilijkheden of op z’n minst om kou lijden… Zuinig omgaan met de energie van de smartphone kwam blijkbaar ook niet in ze op. Uit de eerste rugzak klonken de nieuwste hardstyle-hits, terwijl een volgende rugzak lekkere jaren ’90 happy hardcoresongs liet horen. Na een kwartier kwam de hele groep weer terug: het verkeerde vlonderpad. Uiteraard moesten ze opnieuw het modderige stuk passeren. In plaats van de voetstappen van de heenreis te volgen, besloten ze nu maar een stuk af te snijden. Dat is in de Hoge Venen toch wel het laatste dat je moet doen. Je weet immers niet welke prut zich onder de witte poederlaag bevindt. Het ging goed en uiteindelijk verdween de muziek langzaam richting de horizon. Of ze inmiddels ook de eindbestemming bereikt hebben…
Heel lang bleef ik niet op de workshoplocatie. Voor de grootste drukte verliet ik de parkeerplaats en ging ik op pad om weer een nieuwe uithoek van de Hoge Venen uit te proberen. Een compleet onbelopen wandelpad voerde me dieper en dieper het bos in. Ondertussen begon de zon te schijnen. Dat was niet de bedoeling… Met de temperatuur net iets onder het vriespunt, zette onder invloed van de zonkracht toch de dooi in. Een merkwaardige combinatie met de sneeuw die juist nu viel. Zo sneeuwde het zeker een uur, terwijl al die tijd de zon scheen. Het maagdelijk witte pad voerde me het bos uit en ging over in een zeer smal vlonderpad, nog altijd geen sterveling te bekennen. Het gefoeter op de zon verdween toen ik aan de rand van het uitgestrekte hoogveenlandschap stond. Het weer van de Hoge Venen doet waar het zelf zin in heeft. Vriendelijk, zonnig en nagenoeg windstil weer kan zomaar omslaan in guur weer met spectaculaire wolkenluchten, hetgeen dus gebeurde. Wat een waanzinnig gezicht! Dan ben je blij dat je overal goed op voorbereid bent. De lunch moest wel maar even wachten. Door de plotselinge, ijzige wind bevroor het smeltwater weer direct, bizar. Pas toen de zon meer moeite kreeg met de wolken, heb ik de rand van het veen achter me gelaten en ontdekte zo nog een idyllisch beekje. Uitstapje geslaagd! En morgen weer terug, en maandag, …
29-1 Huisje bouwen
Nee, geen spannende verbouwingen hier, maar wel de afrondende werkzaamheden aan onze eerste editie van natuurfotografie Magazine. Een behoorlijke klus die veel lijkt op het bouwen van een huis.
Alles begint natuurlijk met het leggen van een stevig fundament. In ons geval is dat het samenstellen van een degelijk redactieteam dat de klus gezamenlijk kan klaren. Op het fundament verrijst vervolgens het casco, waarbij je al snel het hoogste punt bereikt. Voor het magazine betekent dat het bedenken van de rubrieken, het benoemen van de verantwoordelijken, het nadenken over de eerste content en het uitzetten van het werk. Dit deel van het proces gaat vlot. Zaak is vervolgens de boel wind- en waterdicht te krijgen en ervoor te zorgen dat elektra, water, gas, aan- en afvoer functioneren. Pas dan kun je verder met de volgende stap.
Van die volgende stap zie je het minste, maar blijkt altijd weer de meest bewerkelijke. Het gaat nu concreet om de inrichting: keuken, badkamer, maar daarbinnen de verfijnde keuzes voor de juiste kraan, het type oven, wel of geen soft-close… Keuzes, dingen uitproberen, sommige zaken wat meer ruimte geven en op andere plekken juist weer wat marge terugpakken. Niet lang daarna komt de vloerbekleding, de gordijnen en de meubels, ofwel: het tijdschrift krijgt z’n gezicht. Alle artikelen krijgen een bijpassende vormgeving. In Natuurfotografie Magazine kiezen we voor variatie, zodat je steeds verrast wordt en steeds iets nieuws ontdekt. Dat maakt het bewerkelijk, maar wel persoonlijker.
Ook dan is het huis nog steeds niet klaar. Je moet het nog afstylen om het persoonlijk te maken. Het juiste schilderij boven de bank (op welk materiaal druk je dat af), plantjes op de vensterbank of toch die onweerstaanbare prulletjes van de Action, kaarsjes op de eettafel enzovoorts. Dat is waar we nu nog veel mee bezig zijn. Die laatste puntjes op de i die het net afmaken. Haast onzichtbaar, maar daarmee niet minder belangrijk. Het is de laatste week dat we aan het magazine kunnen werken, dan gaat het naar de drukker. Spannend!
Wat kun je van het eerste nummer verwachten? Zonder alles te verklappen, laat ik je hier de eerste cover zien. Prominent staat een geweldige foto van Frans Lemmens, eentje uit het project van ‘De Wilde Stad’. De gelijknamige film gaat op 1 maart in première. In Natuurfotografie Magazine bieden we je een blik achter de schermen van De Wilde Stad, maar tonen we ook hoe je zelf met de natuur in de stad aan de slag kunt gaan. Bekijken we de cover verder, dan zien we ganzen, elektronische sluiter en Jan Vermeer. Om met deze laatste te beginnen: zoals de meesten inmiddels wel weten heeft Jan Vermeer zijn Natuurfoto Magazine aan ons, PiXFACTORY, overgedragen. Maar wie is toch de persoon achter de basis van het magazine en achter de bekende ‘puffinfoto’? We spraken Jan thuis. In de winter (12 graden vandaag…) kun je niet om ganzen heen. Voor honderdduizenden ganzen vormt Nederland de ideale overwinteringslocatie. Maar hoe fotografeer je deze dieren nu het beste? We staan ook stil bij de achtergronden achter de fotografie. In het eerste nummer behandelen we verschillende sluitertypen. Ongemerkt bestaan er inmiddels nogal wat verschillen. Wat doen ze en, belangrijker nog, wat doen ze met het beeld? Dit is nog maar het eerste tipje van de sluier. Komende weken ontdek je vanzelf nog veel meer. Nog geen lid? Als natuurfotograaf zou dat eigenlijk wel moeten 😉 Kijk op deze website en bekijk wat we allemaal nog meer te bieden hebben. We stoppen immers niet met het maken van een magazine alleen, maar willen jou ook vooral veel voordelen bieden.
22-1 Wederom heerlijk fotoweertje
Het was een weekje wel: eerst storm, toen sneeuw. Helaas niet in Nederland, maar wel vlak over de grens in België. Zodra je hoger kwam dan 400 meter, kleurde de wereld witter en witter. Aanvankelijk had ik bij goede vriend Marijn thuis afgesproken. Toen duidelijk werd dat het langdurig ging sneeuwen, besloten we uiteraard naar hogere oorden te vertrekken, een goede keuze. Dit jaar staat een beetje in het teken van het verkennen en vastleggen van onbekende oorden. Hoe indrukwekkend de leegte rond Baraque Michel ook is, echt origineel is het al lang niet meer. De Hoge Venen is veel groter dan die uitgestrekte vlaktes, genoeg te ontdekken dus!
Zoals ik in het vorige berichtje van de storm al schreef, wordt alles wel voorbereid. Je wil immers toch in een kansrijke omgeving fotograferen. Die vonden we! Een stukje waar alle kwaliteiten van de Hoge Venen samenkwamen: stukje open veen, beekje en gevarieerde bossen. Bij aankomst had de sneeuw het moeilijk. We zaten maar net boven de sneeuwgrens, waardoor de dooi de voorgaande dag toch wel behoorlijk wat invloed had gehad op de sneeuw. Omdat de temperaturen in geheel niet echt laag waren geweest, was het ook een enorme modderbende. Eén pad bleek zelfs een te gevaarlijke, onneembare hindernis. Via een sparrenbos bereikten we veilig een ander pad. De weergoden waren ons goed gezind, want het begon veel eerder te sneeuwen dan verwacht. Wel met hele fijne vlokjes, maar genoeg om alles met een fijn laagje verse poedersuiker te bedekken. De temperaturen bleven echter de hele dag iets boven het vriespunt. Met een koud wit basislaagje bleef de verse sneeuw prima liggen, maar niet op onze apparatuur en kleding. Al na een paar uur was alles doorweekt. Ik heb wel eens onder veel koudere omstandigheden op de Hoge Venen gewerkt en het toch comfortabeler gehad. Vocht is gemeen, je wordt er goed koud van. Na ruim een halve dag was het op de eerste locatie genoeg en vertrokken we naar een tweede. We passeerden Baraque Michel: wat een drukte! En dat terwijl wij op onze eerste plek niet meer mensen waren tegengekomen dan een enkel wandelgroepje… Op onze tweede locatie stond wel geteld één andere auto geparkeerd, wat heerlijk om in alle rust te kunnen werken terwijl het op de bekende plekken een totale chaos was. Inmiddels sneeuwde het echt hard, met fotografisch interessante dikke vlokken. Verkleumd, maar met honderden foto’s van te gekke plekken keerden we terug naar huis. Zoals ik al eerder op natuurfotografie.nl schreef, moet je na dergelijke omstandigheden uiterst voorzichtig zijn. Je camera is nat en koud, thuis is het warm, waardoor de kans op condensvorming groot is. Terwijl we lekker een hapje gingen eten, bleef de camera al die uren in een gesloten tas rusten. Maar wat een nattigheid toen ik ‘m later tevoorschijn haalde. Elektronica en water, niet zo’n beste combinatie. Maar de Fuji heeft zich prima gehouden. Natuurlijk gebruikte ik buiten een regenhoes, maar dat kon echt niet voorkomen dat straaltjes water langs o.a. het kantelbare scherm naar beneden sijpelden. De Fuji bleek niet alleen tegen al dat vocht te kunnen, de autofocus is werkelijk fantastisch. Hier wordt in reviews nog wel eens op afgegeven. Waar de Canon van Marijn echt niet meer in staat bleek nauwkeurig te focussen, zat de Fuji er geen enkele keer naast…
Het bloed kruipt waar het niet gaan kan en dus keerde ik zondag terug naar winterwonderland. Wederom naar een voor mij nieuwe locatie, ongekend spectaculair, maar ook weer opvallend rustig. De camera ging mee, wel met maar één objectief. Het doel van de zondag was namelijk gewoon een fijne gezinswandeling van een kilometer of 10. Het dooide helaas behoorlijk hard, waarbij de zon (zeker de eerste helft van de dag) ook nog eens regelmatig tevoorschijn kwam. Het mooiste was er dus snel af. Daarom fotografeer ik ook graag wanneer het sneeuwt. Alles wordt er zo heerlijk grafisch van!
Voor wie zich afvraagt waarom ik in dit weekend niet mijn sneeuwworkshop plande: de sneeuw heeft het dit jaar ook op de Hoge Venen opvallend moeilijk. De temperaturen zijn steeds te hoog. Met de storm van afgelopen week verdween het dunne laagje nagenoeg. Vrijdag was eventuele sneeuwval afhankelijk van buien. Dat was eerder die week ook al het geval. De meeste buien misten toen de Hoge Venen waardoor zich geen mooie sneeuwlaag vormde. Uiteindelijk bleken de buien vrijdag de Hoge Venen wel te vinden, goed voor 9 centimeter sneeuw. Zaterdag kwam er ruim 10 centimeter bij, maar toen was het al te laat om iedereen op te trommelen. Kwaliteit staat bij mij voorop bij de workshops. Ik wil iedereen een maximale ervaring geven. Daar hoort een verkenning vooraf bij, waarvoor het nu te kort dag was. Hopelijk krijgen we in februari een nieuwe kans…
19-1 Lekker windje
Al een week geleden verschenen de eerste berichten over een mogelijk ongekende storm op internet. De meest gangbare weermodellen gingen daar niet in mee: met een beetje geluk zou het net tot storm komen. Stormachtig of zware storm, waaien zou het. Van dergelijke weersverschijnselen gaat mijn fotografenhart sneller kloppen en dus moest ik naar buiten. Goed doordacht uiteraard. Allereerst waarheen? Ik vind het leuk om met foto’s een verhaal te kunnen vertellen, meer dan alleen maar een mooi plaatje. Dus ging de reis naar de Deltawerken, immers speciaal voor dit soort situaties gebouwd.
De wekker ging al om 4 uur. Voor het eerste licht was dat uiteraard niet nodig. Maar zoals gezegd, dit uitstapje was weldoordacht. Hoe gaaf het weer ook is, het is het niet waard te grote risico’s te nemen. In alle vroegte waaide het nog niet zo hard, veiligheid geen probleem. Een ander voordeel was het voorblijven van de verkeerschaos. Zonder enig oponthoud bereikte ik dan ook al ruim voor zonsopkomst mijn plekje. De wind wakkerde in snel tempo aan. De verwachte windkracht 9 werd 3 uur voor het hoogtepunt van de storm al overschreden. Op mijn uitgekozen plekje kon ik vrij met mijn busje manoeuvreren, ideaal, want zo kon ik deze zo opstellen dat ik veilig mijn deur kon openen en zelf in de luwte kon gaan zitten. Een tijd lang heb ik me vermaakt met (details in) de wilde zee. Toen de zon af en toe tevoorschijn kwam, lukte het ook om het beoogde plaatje te maken. Klaar op de eerste locatie, op naar de volgende…
Het ging echter zo enorm te keer, dat de Oosterscheldekering dicht ging voor het verkeer. Niet zo zeer vanwege de wind, maar vanwege de enorme duinvorming op de rijbaan… Pas na een aantal uur werd de weg vrijgegeven en kon ik Neeltje Jans verlaten. Zo snel de storm kwam, nam de wind in de middag ook weer af. De woeste golven verdwenen en het zand kwam weer tot rust. Wat te doen? Doorgaan tot zonsondergang en dan in de avondspits terechtkomen? Gelet op de berichtgeving beter van niet. Halverwege de middag keerde ik terug naar huis, zonder bomen op de weg, zonder files! Thuis aangekomen miste ik enkele dakpannen op het huis (hulde aan de dakdekker die op zijn route ons dak nog even wilde repareren) en een kelderraam. Een kelderraam…
9-1 Hoogwater
Het saaie winterweer is ergens goed voor: hoogwater in de rivieren, al viel het bij de Maas nogal tegen. Op dit moment heeft het water in de Waal bij Lobith ongeveer zijn hoogste punt bereikt, meters hoger dan normaal. En hoewel dat best indrukwekkend klinkt, is het vooral een mooi gezicht. Het water staat net onderaan tegen de dijken. Er is dus ruimte genoeg voor nog meters water extra… Vandaag heb ik een rondje gemaakt langs een stukje van de Waal, op zoek naar hoogwatermotieven. Met een dergelijke waterstand valt dat nog niet echt mee. Je hebt immers al snel teveel water in beeld. Dan lijkt het gewoon een normale rivier. Of desnoods een meer. Je moet in een foto dus kunnen zien dat er wel echt iets abnormaals is. Bomen vormen mooie aanleidingen, evenals paaltjes die vanaf de dijk steeds dieper het water in duiken en uiteindelijk verdwijnen. Hoogwater betekent ook rommel, heel veel rommel. Je kunt nu mooi zien waar het aardig doorstroomt of juist stagneert. Op die laatste plaatsen is het water koffiebruin en ligt het vol takken en stammen. Komende dagen blijft het water nog hoog, volgende week zakt het weer rap terug naar normalere waarden. Dan blijven overal grote plassen achter, tijdelijke eldorado’s voor vogels. Het blijft dus nog wel even genieten.
7-1 Een nieuw jaar
Zo, eindelijk weer een teken van leven. Allereerst nog de beste wensen (mag nog net, toch?). Dat het weer een inspirerend jaar met mooi licht mag worden!
Afgelopen twee weken heb ik echt vakantie gehouden en mijn camera niet aangeraakt. Dat was ook wel even nodig na een zeer bewogen periode. Lekker om even niks aan je hoofd te hebben. Dat wil overigens niet zeggen dat ik niks leuks gedaan heb, integendeel. Zo zijn we op één van de slechtste weken van 2018 – ja, dat durf ik nu nu al zo te stellen met storm en decimeters regen – een paar dagen naar de Veluwe geweest. Niet naar de bekende uithoeken, zoals de Veluwezoom of Hoenderloo, maar naar de omgeving van Nunspeet. Het nog geen jaar oude vakantiehuisje bood zicht op het Veluweweer. Wat een luxe om vanuit je luie stoel duizenden meerkoeten en zwanen te zien ronddobberen. Toch vormt een dergelijk verblijf voor ons altijd ‘slechts’ maar een uitvalsbasis voor verkenningen in de omgeving. Stil zitten is niks voor mij… Zo maakte ik kennis met werkelijk prachtige bossen. Stil en verlaten, maar oh zo mooi, vol oude, grillige bomen en massa’s tonderzwammen. En ja, toen kwam de storm met regen, heel veel regen, de hele dag door. Gelukkig is er dan nog de Orchideeënhoeve, een tropische verrassing in de polder. Alweer twaalf jaar geleden dat ik het bezocht. Wat is er in die periode veel veranderd! De kwekerij lijkt inmiddels meer een volwaardig recreatieverblijf. Een tropisch regenwoud, kleurrijke vogels, kleine aapjes en de grootste vlindertuin van Europa. Vlinders in hartje winter, hoe heerlijk is dat! Een dag later is de storm verhuisd naar de oosterburen, een ravage in het bos achterlatend. Overal takken, hier en daar zelfs een hele boom. We zijn al voor zonsopkomst in het bos. Doel: wild zien. We lopen diep het bos in, ver van de bewoonde wereld en wegen. Wat heerlijk als het plan dan ook slaagt: vier reeën en vier zwijnen kruisen onze route. Met als klap op de vuurpijl ook nog een groepje kruisbekken en een appelvink, gebroederlijk samen in een dode den.
Een nieuw jaar betekent ook (goede) voornemens. Op fotografiegebied heb ik die zeker, maar daarover later vast meer. Het was immers vakantie, tijd om een ander goed voornemen maar meteen in te willigen. Toen wij ruim een jaar geleden ons huis kochten, zijn we ook meteen begonnen met het aanpakken van de tuin. Het is nogal een lap, dus dat gaat stapje voor stapje. Vorig jaar rooiden we een groot deel van de coniferen en andere uitheemse, wintergroene planten om plaats te maken voor een beplanting die een grotere waarde heeft voor insecten en vogels. Doorn in het oog was nog altijd de enorme bamboe. Nu vind ik bamboe best een mooie plant. Bij ons vorige huis had ik er zelf ook een paar in de tuin gezet. Probleem hier was het ontbreken van een begrenzer, niet handig bij een sterk woekerende soort. Eruit dus… Ik heb er in 2017 al heel wat dagen op staan beulen. Het laatste stuk gaf zich echter niet zomaar gewonnen. Bijl? Geen effect, daarvoor was de ‘stronk’ te dik. Zaag? Alleen handig om de laatste stengels los te krijgen. Spade? Onbegonnen werk. Gif? Tja, er is speciaal spul verkrijgbaar dat zelfs de ergste bamboe plat krijgt. Als je een diervriendelijke tuin wil hebben, is dat voor mij echter geen optie. Een stootijzer bleek de enige remedie. Decimeter voor decimeter hakken en wrikken totdat je een ons woog. Gisteren was het moment daar. Nog eenmaal een laatste krachtinspanning om het resterende deel uit de bodem te krijgen. Het was duidelijk het oudste stuk van de bamboe. De hele dag heb ik staan ploeteren, maar zie daar: de bamboe heeft zich moeten overgeven. Ruim twee kubieke meter (!) aan wortels heb ik uit de bodem gepeuterd… Bamboe is een hardnekkige soort. Een piepklein stukje wortel is genoeg om weer een nieuwe bamboeplant te krijgen (waarom zijn die krengen in tuincentra zo belachelijk duur?). Ik heb dan ook zeker niet de illusie dat ik van de bamboe verlost ben. De situatie is nu echter wel beheer(s)baar. Jonge scheutjes zijn met gemak te verwijderen. Het grote voordeel is dat de bodem vrij is van het ondoordringbare materiaal. Ik kan nu met een gerust hart nieuwe planten neerzetten. Enkele vlinderstruiken staan al ongeduldig in een potje te wachten. Eerst de bodem nog aanvullen, dan kunnen we ook weer verder in dat stukje tuin! Zo, eerste goede voornemen afgevinkt… En excuses voor de waardeloze foto. De mooie foto’s komen later hopelijk van zelf weer, als de camera uit de mottenballen gehaald wordt…
11-12 Feest
Afgelopen weekend was een feestje. De vierde editie alweer van het Lowland Photo Festival in Antwerpen. Zoals altijd was het enorm gezellig en inspirerend. Ik heb althans weer de nodige interessante dingen gezien. Zelf mocht ik zaterdagmiddag aan de slag met een seminar over filters. De zaal vulde zich met mensen, meer en meer. Snel nog een hoop stoelen erbij, maar nog bleven de mensen komen. Uiteindelijk zaten er ongeveer 250 mensen in de zaal zonder geluid… Gelukkig ging het verder prima. Iedereen enorm bedankt voor het enthousiasme en de vele gezellige contacten. Speciale dank voor Jan en Aagje van Landschap vzw, maar zeker ook voor de vele vrijwilligers die er prachtig festival van maakten.
Als sneeuwliefhebber was het weekendje Antwerpen echter ook wel een beetje tenenkrommend. Zondagochtend verdween het parkeerterrein van het Kinopolis onder een mooi laagje sneeuw. Maar ik zat binnen… De wetenschap dat we vandaag weer een flinke dosis sneeuw te verwerken zouden krijgen, stemde me optimistisch. Eindelijk weer eens echte sneeuw in eigen land in plaats van de Hoge Venen. Maar waarheen? De weersverwachtingen hadden het moeilijk met het kleine, maar venijnige lagedrukgebiedje. De westelijke helft van Brabant zou het worden, aangezien de sneeuw in Limburg over zou gaan in regen. Kort nadat ik goede vriend Marijn had opgepikt, begon het echter al te sneeuwen, eerder dan verwacht. En ook meteen hard met (fotografisch) fraaie vlokken. Dan ga je niet nog een uur in de auto zitten. Ondanks de regen in het achterhoofd toch maar snel de afrit af. Wat was het genieten! Spelen met bomen en eindeloze sneeuwvlokken. Al snel verdween alles onder een witte deken. Dat de temperaturen in Limburg ondanks de sneeuw boven nul lagen, was helaas ook goed te merken. Alles werd kletsnat, maar dat mocht de pret niet drukken. Tot ongeveer 13.00 uur bleef de sneeuw naar beneden dwarrelen, daarna was het echt de beurt aan de dooi en – inderdaad – regendruppels. Achteraf was het prima zo. Eindhoven bleek door de sneeuw een onneembare vesting. Bijna een hele dag in de sneeuw kunnen genieten zonder ook nog maar één seconde in de file te hebben gestaan. Een feestje!
4-12 Eerste sneeuw
Mist met wat nachtvorst, of naar de sneeuw? Wat een vreselijk dilemma. Maar als echte winterliefhebber kies ik dan toch voor de sneeuw, je weet immers nooit. Hoewel prachtig mistig, bespeur ik ’s ochtends in Limburg opvallend weinig rijp. Daarmee is er geen weg meer terug: op naar de eerste sneeuw van dit winterseizoen.
Sneeuw? Jazeker, want zodra de temperaturen hier rond de 5 graden Celsius komen te liggen, kleuren de Hoge Venen wit. Net wat hoger gelegen, net wat kouder, net genoeg voor winterpret! Eerst op weg naar de hoogste delen. Het duurt lang voordat het landschap wit kleurt, maar eenmaal bovenop ligt een dikke 10 centimeter sneeuw! Hoewel het de hele rit grauw en grijs was, blijkt het op de Hoge Venen helder. Niet zo’n klein beetje ook: de hemel is blauw, de zon brandt genadeloos. Hoewel dik onder nul, valt de sneeuw met flinke porties tegelijk van de bomen. Ik maak een verkenningsrondje in een deel waar ik normaal nooit kom. Pff, wat is het dan toch warm in de zon. Zou het aan de rand van de Hoge Venen nog steeds grijs zijn?
In de middag rij ik naar een andere plek en jawel hoor: weg zon! Het hoogste plekje van België stak letterlijk boven de wolken uit. Nu ben ik meer in mijn element. Geen last van dooi, maar van wit bepoederde bomen in zacht licht. Ik heb alleen de Fuji GFX50S en de 120 mm bij me. Ik ben immers vooral op pad om te genieten en rond te kijken. Maar ja, in een dergelijk sprookjesbos rondlopen zonder foto’s te maken… Een witte wereld met de laatste herfstblaadjes als sfeermaker, een ultieme combinatie. Het grijze weer zorgt ervoor dat het al snel donkerder wordt. Voor mij doen ben ik dan ook opvallend vroeg terug thuis. Dat was even lekker, laat de rest van de winter maar komen…
21-11 Een teken van leven
De dag van… Zelfs een Week van… zit er op dit moment nauwelijks in. Het is druk, maar dat gaf ik al eerder aan. Afgelopen zomer startte het overleg tussen Jan Vermeer en PiXFACTORY over de overname van Natuurfoto Magazine. Ruim een maand geleden zorgde een handtekening voor een definitieve go. En ook een go bij mij, want hoewel ik al sinds de zomer samen met PiXFACTORY-eigenaar Daan Schoonhoven filosofeer over het tijdschrift, kun je natuurlijk pas echt aan de slag als het moment daar is. Mijn rol? Hoofdredacteur van dit geweldige blad! In het team zitten verder nog Roeselien Raymond (redacteur) en Arno ten Hoeve (vormgeving). Hoewel we allemaal leuke ideeën hebben over en voor het tijdschrift, zijn we natuurlijk geen van alle bladenmaker. Een boek is wat dat betreft toch echt heel wat anders… Zodoende werd een ervaren bladenmaker bij de start van het project betrokken. Dat gaf fijne inzichten en vooral ook houvast in de aanpak van een tweemaandelijks terugkerend magazine. Met een stevige basis en uitgewerkte formats is nu het moment aangebroken om de rubrieken te vullen. ‘Ons’ eerst eigen nummer valt eind februari bij de abonnees op de deurmat. Dat lijkt nog ver weg, maar schijn bedriegt. Content is één, maar die zal ook nog naar de vormgever moeten om uiteindelijk eind januari bij de drukker te belanden.
Content dus. Heerlijk om het enthousiasme te ervaren van iedereen die we benaderen. Een columnist? Nee, twee vaste columnisten die elkaar afwisselen. Vier tutorials, vier auteurs. Een themacategorie, dat vraagt om specialistische kennis. Een portfolio met de wow-factor, uit het buitenland, geen probleem. Diepte-interview, topjournalist gaat op pad. Enzovoorts. Plannen, verzamelen, maar ook zelf schrijven. Niet alles voor het eerste nummer is immers handig te regelen, dan kun je beter zelf in de pen klimmen om het format uit te proberen. Langzaam krijgen zo de eerste rubrieken zo gestalte. Ik kan niet wachten het gehele nummer te aanschouwen. En hoewel het eerste nummer nog lang niet in kannen en kruiken is, is de eerste content voor het tweede en zelfs het derde nummer al binnen. Niets zo vervelend als last minute te moeten werken. En dus proberen we ons naar voren te werken… Zo ver mogelijk…
15-11 Jurering Lowland
Om half 7 ’s ochtends pik ik Marijn Heuts op, niet om weer een gezellig dagje af te zakken naar de Ardennen, maar om Brasschaat met een bezoek te vereren. Wat valt er in Brasschaat te zien dan? Genoeg! Een paar duizend foto’s… Het voordeel van vroeg aanrijden is dat je redelijk vlot de omgeving van Antwerpen kunt bereiken. Bijkomend voordeel: het ontbijt staat voor je klaar. Net na half 10 is het dan toch tijd om ons terug te trekken in een aparte zaal van het hotel om de inzendingen van de Lowland Photo Contest 2017 te jureren. We starten met de categorie landschap, meteen één van de grootste categoriën en daarmee niet de meest handige opwarmer. Met de lunch hebben we dan ook pas drie categoriën gehad. Daarna komt het tempo er gelukkig goed in. Het ene na het andere mooie beeld komt voorbij. Soms is het lastig een keuze te maken uit al het moois, soms zijn we het direct unaniem eens. Dat geldt uiteindelijk ook voor de overall winnaar. Niet eerder was iedereen het direct eens over wie er zou moeten winnen. Nu dus wel en daarmee kunnen we zeggen dat we een breed gedragen winnaar hebben met een fantastisch beeld. De komende dagen staan in het teken van het informeren van iedereen, het opvragen van de RAW-bestanden, het samenstellen van het boek met de winnende foto’s en de bijbehorende tentoonstelling. De uitslag zelf wordt bekend gemaakt op het Lowland Photo Festival in Antwerpen. Het gehele weekend van 9 en 10 december kun je je daar laten onderdompelen bij presentaties van nationale en internationale sprekers, heerlijk rondsnuffelen op de grootste natuurfotografiebeurs van de Lage Landen en uiteraard de tentoonstelling bekijken met alle winnende foto’s van de Lowland Photo Contest.
7-11 Volle agenda
Mijn agenda steunt en kreunt. Het is druk, heel druk. Vergadering hier, interview daar, volop voorbereidingen treffen op dat wat komen gaat, lopende opdrachten proberen bij te houden en last but not least, de jurering van de Lowland Photo Contest. Alle ingezonden beelden staan inmiddels op mijn computer, ongeduldig te wachten om bekeken te worden. Maar eerst wat andere zaken uit de agenda… Gisteren even een adempauze. Samen met Marijn Heuts trok ik naar de Ardennen om te spelen met stromend water. De meeste herfstkleuren waren daar al verdwenen. Misschien dat het daarom volledig uitgestorven was. Heerlijk, een wild stromend riviertje helemaal voor jezelf. De omstandigheden waren fantastisch met behoorlijk wat mist in de eerste uurtjes. De rest van de dag overheerste een grijze wolkenlucht, perfect voor een dergelijke plek. Alles mooi vochtig en intens van kleur. Wel alles spekglad, van boomwortel tot kei, uitkijken dus. Hoewel we onszelf probeerden te dwingen ook van andere zaken foto’s te maken, wist de beek toch steeds weer onze aandacht te trekken. Kijk eens wat een mooie kleuren, patronen of wervels. Keek je de andere kant op, dan zorgde het bulderende water op de achtergrond er wel voor dat je het water niet vergat. Het mooie van water is dat het nooit hetzelfde is. Geen seconde zelfs. En zo ratelt de camera aardig door met honderden abstracte waterfoto’s tot gevolg. Zo geweldig leuk in het veld, zo ellendig het uitzoekwerk achteraf. Maar ook dat is weer voor later. Eerst de andere zaken uit de agenda…
30-10 Grote, grote dank!
Wat een geweldige dag gisteren! Woorden schieten te kort om het enorme positieve gevoel te beschrijven. Natuurlijk wel allereerst grote dank aan de meer dan 170 mensen die de moeite namen af te reizen naar het onstuimige IJmuiden om zich daar te laten informeren en vooral inspireren. Onlosmakelijk hoort daarbij ook een groot dank je wel aan Marijn Heuts, Mart Smit, Marcel van Balkom en Inge van der Wulp. Zij namen de mensen mee in hun persoonlijke verhaal en ervaringen, zowel tijdens de seminars als tijdens de workshops zand happen. Want ja, een beetje zand happen en zout snuiven was het wel. Aanvankelijk een volle windkracht 9, later 7, maar steeds met zware windstoten. Niet altijd even ideaal dus, maar spectaculair was het zeker! Dank ook voor de standhouders Benro, NiSi, Kase/iXpose/Pixel die de moeite namen hun mooie producten te laten zien, maar vooral ook voor het beantwoorden van de vele vragen van de bezoekers. Last but not least: Daan, Merel en Sandra, bedankt voor de fantastische organisatie! Klik hier voor een aantal extra foto’s van deze mooie dag.
Tegelijkertijd lanceerden we ook de website www.filterfotografie.nl met een speciale Facebookgroep: https://www.facebook.com/groups/filterfoto Hier vind je alle nieuwtjes, kun je terecht met je vragen en plaats je zelf de mooiste filterfoto’s! Liever op Instagram, ook daar kun je terecht: https://www.instagram.com/filterfotografie
Het was hectisch, bruisend, inspirerend, zoveel heerlijke positiviteit bij elkaar. En wat doe je na zo’n dag? Dan ga je met alle direct betrokkenen een hapje eten. Dat deden we in het Apollo hotel, de plek waar we het gehele event organiseerden. Zo goed de ruimtes boven waren, zo belabberd was het restaurant. Het duurde lang, de serveerster had geen idee wat het horeca-vak inhield, voorgerechten werden maar ten dele uitgeserveerd, met de bakken vis kon je een ruit ingooien en de parfait achteraf… Tja, daar had je hamer en beitel voor nodig. Dan hebben we het nog niet gehad over het overjarige ijshoortje, de garnalensalade met maar liefst 4 hele garnalen, een hoofdgerecht dat op was (terwijl er amper eters waren) en veel te veel zout in de soep. Jammer, tegelijkertijd was het dermate extreem slecht dat het op een gegeven moment toch gewoon grappig werd. En zo bleef de stemming positief tot het einde. Wat een geweldige dag! En dan nu snel verder met een volgend hoogtepunt, misschien nog wel groter dan het boek van gisteren. Overmorgen mag ik daar pas meer over vertellen. Wordt vervolgd…
25-10 Exit zomertijd?
De weerstand tegen het verzetten van de klok groeit snel binnen Europa. Finland wil er zelfs een referendum aan wagen en in Nederland zijn reeds meer dan 30.000 handtekeningen opgehaald. Zelf vind ik het verzetten van de klok ook altijd een gedoe. Afschaffen maar! Uh, wacht even. De wintertijd is onze eigenlijke tijd. Als er iets wordt afgeschaft, is het dus de zomertijd. Voor ons fotografen heeft dat verstrekkende gevolgen. In de zomer komt de zon daardoor net al na 4.00 uur op in plaats van 5.00 uur. Dat betekent dat je dan al kort na 3.00 uur in het veld moet staan… Nu gaat de zomer sowieso al grotendeels aan me voorbij vanwege de belachelijke werktijden, maar dan is het echt einde oefening. Wil je om 3.00 uur in het veld staan, moet je toch zeker om 2.30 uur je wekker zetten. Om nog een beetje nachtrust over te houden, betekent dat je ’s avonds om 20.00 uur in je nest moet kruipen. Wie doet dat in de zomerperiode? Ik in ieder geval niet. Laten we dan toch maar vooral met de klok blijven schuiven. Of schaf de wintertijd af, helemaal ideaal. Dan kun je in de winter lekker ‘uitslapen’. Helaas is het afschaffen van de wintertijd geen optie…
22-10 Einde herfst?
Het is licht in mijn kantoor, zelfs op deze gure herfstdag. De kerspruim – die zich tussen de zon en mijn kantoor bevindt en deze zo het gehele jaar aangenaam koel houdt – is inmiddels namelijk al zijn blad kwijt. Hoewel we voor de meeste Nederlandse natuurgebieden het hoogtepunt van de herfst de komende dagen zouden moeten gaan beleven, lijkt het er toch sterk op dat de herfst voorbij is. Of beter: aan ons voorbij gaat. Van de weersverwachting wordt je namelijk niet echt vrolijk. Bijna dagelijks kan er wat regen vallen en blijft de wind aardig doorblazen. Na Luxemburg was ik een paar dagen geleden in de Eifel. De herfst was daar duidelijk verder dan in Luxemburg, zelfs al iets over zijn hoogtepunt heen. Toen daar in de loop van de dag de wind op stak, regende het kleurrijke beukenblaadjes. Met het weer van vandaag en gisteren in het achterhoofd heeft de herfst daar inderdaad zijn volledige glans verloren. Nu maar hopen dat de verwachtingen er een beetje naast zitten en dat we toch een paar kleurrijke momentjes mogen beleven… Om deze grijze, koude dag wat op te vrolijk, hier dan nog maar even een zonnig tafereeltje.
19-10 Geluk bij een ongeluk
Het is herfstvakantie en dat betekent dat mijn werkzaamheden zich beperken tot het noodzakelijke. Leuke dingen doen staat even voorop, zoals familiebezoekjes en verrassende uitstapjes. Zo trokken we eerder deze week naar Luxemburg. Dat is één van de voordelen van Limburg. Dit soort daguitstapjes kunnen gewoon zonder dat het een wereldreis wordt. Alhoewel… In België hebben ze geen vakantie en dus waarschuwt de navigatie voor serieus oponthoud rond Luik. Dan maar de adviesroute over de Ardennen en via Duitsland. Alleen is de snelweg voor een stuk dicht vanwege onderhoud. De navigatie stelt een andere route voor. Zogezegd een toeristische route, want echt doorgaande wegen krijgen we een kilometer of honderd niet meer. Dorpje in, dorpje uit. Het schiet totaal niet op, maar mooi is het wel. Soms is het subtiel mistig, dan weer zie je geen hand voor ogen en een dal verder schijnt de zon ongehinderd. Als je dan in de middle of nowhere een dergelijk tafereel tegenkomt, dan moet je op de rem. Mede hierdoor duurt de reis uiteindelijk ruim 3 uur, heel wat meer dan de 25 minuten vertraging die we rond Luik gehad zouden hebben. Niet direct een aanrader voor de terugweg, maar voor nu is het genieten. Uiteindelijk bereiken we Luxemburg, waar we verschillende prachtige locaties met een bezoekje vereren. Wat leven we toch op een uitzonderlijk gevarieerd stukje van de aardbol. En de foto’s uit Luxemburg dan? Die komen nog wel een andere keer voorbij op Facebook of Instagram.
18-10 Meer dan een week
Dag van? De laatste update is al weer 9 dagen geleden. Helaas lukte het afgelopen dagen niet om de achterkant van de site te benaderen. Dan ben je blij dat je je website laat maken door iemand die er veel verstand van heeft. Gisteravond werd de oorzaak gevonden: een plug-in binnen WordPress bleek te storen. Plug-in uit, website weer benaderbaar. En dus kan ik weer vooruit. Het grote voordeel is dat er nu meteen content genoeg is voor de komende dagen 😉
Eerst maar eens terug naar de dag van gisteren. Eindelijk ging mijn boek over filters in natuur- en landschapsfotografie in druk bij Drukkerij Roelofs in Enschede. Het bleek lang wachten omdat een voorgaande order flinke vertraging had opgelopen. Als het drukproces dan eenmaal begint, is het wachten zo vergeten. Het blijft indrukwekkend om te zien hoe de machines in enorme vaart grote bergen papier uitspugen. Aan de druk zelf wordt enorm veel aandacht besteed. Het is niet een kwestie van een druk op de startknop. Zo laten ze de machine eerst flink warm draaien. Om de X vellen papier haalt een deskundige er een vel uit om alles exact na te meten. Spuitgleufje 12 twee standjes zwaarder in de magenta, gleufje 24 juist vier tintjes lichter in het cyaan, enzovoorts. Dit proces herhaalt zich een aantal keer totdat de kleuren helemaal perfect zijn. Snel nog even een doekje door de persen en dan kan het echte drukken beginnen. Vanwege de grote vraag naar het boek is de oplage weer verder gestegen naar 3000 stuks! In minder dan een half uurtje ligt de omslag op een pallet en worden de drukplaten van het eerste inhoudelijke vel geplaatst. Dan gaat het pas echt hard. In een dag is het volledige boek van 168 pagina’s gedrukt. Daarmee is het uiteraard nog niet klaar. Het moet nog netjes bijgesneden en ingebonden worden. Van wat ik gisteren zag word ik in ieder geval al enorm blij! Nu maar wachten tot de Filter PiXperience op 29 oktober. Daar zal ik het boek presenteren.
9-10 Druppels
Dat was me een weekendje wel. Twee dagen in het hol van de leeuw, althans als Canon-/Fujigebruiker. In Baarn mocht ik een drietal lezingen verzorgen over het gebruik van filters tijdens het jubileumweekend van Nikon Club Nederland. Het was dan ook heerlijk om vanochtend even ontspannen rond te struinen door het bos. De voorspelde mist kwam helaas niet. In plaats daarvan regende het zachtjes. Stil en verlaten, dat dacht ook een ree dat mijn pad kruiste. Zonder plan ging ik op stap, ook nog eens in een stuk van het bos dat ik totaal niet kende. Dat is niet echt iets voor mij. Doorgaans ga ik juist met voorbedachte rade te werk. In deze periode van het jaar hoef je je echter nooit te vervelen. Paddenstoelen staan door het langdurig slechte weer overal in enorme aantallen. Een groot deel van de tijd lig ik dan ook op mijn buik op de natte bosbodem. Maar ja, die herfstkleuren… Die zijn ook niet te negeren en kleuren juist prachtig mooi onder de vochtige omstandigheden. In het bos staan veel Amerikaanse eiken, ongewenste exoten, maar ongeëvenaard als het om kleurtjes gaat. Uiteindelijk gebruik ik alleen de kleur van het blad en wordt een druppeltje mijn onderwerp. Een druilerige dag hoeft zo slecht nog niet te zijn!
6-10 Zand en zout
Wat een lekker weertje gisteren 😉 Bij dergelijke omstandigheden begint het bij mij altijd te kriebelen, ik wil naar buiten! Maar waarheen? Limburg zou er maar matigjes vanaf komen, dus op naar de kust! Naar IJmuiden in dit geval. Omdat er een zware ochtendspits voorspeld wordt, spring ik nog voor half 6 in mijn auto. Het pakt goed uit. Met nog geen 10 minuten vertraging weet ik de drukste spits van 2017 aardig te omzeilen. Reeds bij het openen van mijn portier, of beter: de krachtinspanning die daarvoor nodig is, blijkt dat het aardig te keer gaat. Volgens het KNMI staat er op dat moment al een volle windkracht 8 die binnen het uur verder aanzwelt tot kracht 9. Fotograferen onder dergelijke omstandigheden is niet ongevaarlijk voor je apparatuur, dus pak ik alles eerst zo grondig mogelijk in. De wandeling richting zee is haast onmogelijk. Een enorm hoeveelheid zand blaast recht in mijn gezicht wanneer ik een klein duintje probeer over te steken. Starend naar mijn voeten klim ik het duintje over, waar op dat moment een bulldozer bezig is het pad voor de reddingsbrigade vrij te maken. In een nacht is er een duintje op het pad ontstaan van een halve meter hoog… Aan zee is het hoogwater en het zand nat waarmee de overlast van het zand min of meer verdwijnt. Langs de rand van het strand loop ik naar de enorme pier die de toegang tot de haven beschermt. De pier zelf is verboden toegang, niet zo verwonderlijk als je golven soms 10 meter hoog op de stenen ziet exploderen. Het levert fraaie omstandigheden op. Onder de vogels heb je twee categoriën: de optimisten en de weerhaters. De optimisten vliegen behendig boven de hoge golven, wetend dat allerlei voedsel door het wilde water meegevoerd wordt. De weerhaters hebben een plekje opgezocht in de luwte en wachten het ergste af. Zo ook de meeuw van bovenstaande foto die in de windluwte zit van een kleinere strekdam, al zou je dat aan het wilde water niet zeggen. Door verraderlijke stromingen rond de strekdam komen de golven hier van ‘achter’ alsnog hard binnenrollen. Halverwege de ochtend loop ik terug naar de auto om van lens te wisselen. Met de 150-600 hoop ik meer van dergelijke taferelen vast te kunnen leggen, maar de vogels van het beoogde plekje zijn gevlogen. Net zo leuk is het wild wuivende helmgras in de duintjes. Of een stel sleepboten dat geheel onder de golven verdwijnt om de veerboot naar Newcastle veilig in de haven te krijgen. Wat een kracht. En wat zijn we als mens dan toch weer nietig onder dergelijke omstandigheden.
Heel leuk en indrukwekkend allemaal, maar de blik op je apparatuur daarna is heel wat minder fraai. Alles onder een dikke laag zoute spray en zand, de slechtst denkbare combinatie voor je apparatuur. Eenmaal thuis om te beginnen met een borstel en kwastje al het zand verwijderen. Camera en objectieven daarna met een goed vochtige doek afnemen en dan nog eens goed droogwrijven met een andere doek. Het statief gaat mee onder de douche en krijgt een flinke sopbeurt. Doe je dit niet, dan zal zeker het zout uiteindelijk een sluipmoordenaar blijken te zijn…
IJmuiden kwam natuurlijk niet zomaar uit de lucht vallen. Er zijn wel wat stukjes kust iets dichterbij huis. IJmuiden is op 29 oktober het decor van het verschijnen van mijn Praktijkgids filters in natuur- en landschapsfotografie. We hebben dat moment aangegrepen om er een inspirerende en informatieve dag van te maken: Filter PiXperience.
2-10 Slechte timing?
Al een paar weken kleeft er een vlinderpop tegen het raam van mijn kantoor. Omdat mijn dochter de verantwoordelijke rups gezien heeft, weten we dat het om een koolwitje moet gaan. Het blijft lang stil, tot vanochtend. Ineens was ie daar, een prachtig kakelvers groot koolwitje. Maar wat een timing… De lucht is loodgrijs, de regen dreigt. Hoewel de regen niet komt, trekt wel de wind verder aan. Een flinke windvlaag blijkt te veel, het koolwitje belandt op de terrastegels. Voorzichtig verhuizen we het koolwitje naar de veranda. Daar zit ie in ieder geval uit de wind en lekker droog, mochten de wolken toch nog wat druppels wensen los te laten. ’s Middags schijnt de zon en is het zowaar aangenaam. Kennelijk denkt het koolwitje er ook zo over, want van de vlinder is geen spoor meer te bekennen.
26-9 Slecht weer bestaat niet
Zo perfect de omstandigheden waren tijdens de Fotosafari edelherten, zo grauw en grijs startten afgelopen dagen. Je kunt nu goed merken dat we diep in de herfst zitten. ’s Nachts koelt het zo ver af dat nu al vier ochtenden op rij dichte mist ontstaat die zich ook nog eens niet zo maar laat opruimen door de zon. Eenmaal al het grijs weggepoetst, blijft er heerlijk nazomerweer over.
Hoewel ik liever een ondiepe mistbank heb, heeft dichte mist zeker ook z’n voordelen. In een open landschap verdwijnt alles in een witte wereld, wat een luxe in ons volgepropte landje! Dichte mist heeft ook voordelen voor het fotograferen in een bos. Aan een ondiepe mistbank heb je daar niks, maar met dichte mist wordt het ook in het bos wat nevelig. Echt dichte mist is in een bos zeldzaam, zeker nu er nog bladeren aan de bomen zitten. Zij filteren als het ware een groot deel van de lucht schoon. Niet voor niets dat je op een mistige dag regengeluiden hoort in het bos. Omdat het nevelig is in het bos, ontstaat er wat diepte in beeld. En ook hier geldt dat allerlei details in de verte iets vervagen. De mist heeft nog een voordeel: alles in nat. Juist dan zijn de kleuren op hun mooist. Zo lijken de verzadigde mossen haast licht te geven. Tijdens een presentatie een week geleden voor de lokale heemkundevereniging kwam de vraag waarom ik het Leudal niet had opgenomen. Het Leudal is immers één van de spectaculairste beekdalen van het land. Als een heuse canyon heeft het water zich een weg gebaand door een hoge zandrug. Het dal is weelderig, zeg maar gerust een jungle. Zo overweldigend met het oog, zo’n rommel voor een foto. Er gebeurt simpelweg te veel. Met de dichte mist boven de velden verruil ik het open landschap in voor het Leudal op zoek naar geschikte motieven. Ook nu blijft het een ’takkenbende’, maar vind toch enkele fraaie aanleidingen. De grootste winst is misschien wel een plekje waar ik voor de volle herfst hoge verwachtingen van heb. Binnenkort dus maar weer eens terug…
19-9 Kom dat zien: de klimop bloeit
Na de heide is het nu de beurt aan de klimop. Planten die niet in een strak keurslijf van de heggenschaar belanden, bloeien nu uitbundig. Nou ja, uitbundig… Wij mensen lopen er zo aan voorbij. De geelgroene bloemetjes vallen niet bepaald op. Voor de insecten is het wel anders. Zij weten de bloemenrijkdom wel te vinden. En te waarderen. In deze tijd van het jaar staan er steeds minder planten in bloei, zeker in de vrije natuur (in de tuin hebben we bijvoorbeeld nog herfstasters). Dan zijn rijke bronnen van nectar ineens buitengewoon waardevol. Op rustige zonnige dagen kun je je vergapen aan vele vlinders, zoals de atalanta, maar ook bijen en zweefvliegen.
De bloemen verschijnen niet zomaar overal, maar juist wanneer de plant een specifieke hoogte heeft bereikt. Haalt de plant die hoogte niet, dan komen er geen bloemen. Knip je een tak met bloemen af en laat je die wortelen, dan kan de plant ineens niet meer klimmen. En daarmee bereikt deze ook niet meer de juiste hoogte om opnieuw tot bloei te komen. Mysterie alom. Heb je ergens een lelijke boom of schuurtje, laat dan eens wat klimop vrij groeien en snoei pas bij na de bloei. De insecten zullen je dankbaar zijn!
18-9 Ineens weer eens een mooie ochtend
Storm, grijs, en bakken water die uit de hemel neer kletterden, afgelopen week was het volop herfst. Hoe anders was dan ineens het weekend. Toegegeven, op veel plekken in het land bleef het herfst, vooral in het westen. Het warme water van de Noordzee zorgt daar al dagen voor een eindeloze hoeveelheid plensbuien. Maar hier in Midden-Limburg viel het van het weekend dus goed mee. Was er zaterdag lokaal kans op een sfeervolle ochtend, voor zondag stonden alle signalen op groen. Na een ziekig en onrustig nachtje, besloot ik de zaterdag maar te laten schieten en te gokken op zondag. Wat een enorme teleurstelling bij het wakker worden. Bij mijn blik naar buiten zie ik geen enkele ster, maar een zwak oranje schijnsel: wolken… Dat stond niet in de verwachting (daarover later nog eens meer). Toch maar even naar buiten om de hemel eens goed te bekijken. In het noordwesten zie ik forse opklaringen. Vaarwel origineel plan en vol gas richting de blauwe plekken. Want ja, voor mist heb je echt een heldere hemel nodig. Helaas rij ik pas in sterk agrarisch gebied de mist in. Wat nu te doen? Boerderijen in de mist? Gelukkig ken ik er een beetje de weg, dus gok ik op mijn enige natuurlijke strohalm in de buurt. Daarvoor moet ik wel ruim een kilometer over een duister zandpad. Sorry vrijend stelletje voor het verstoren van de rust, wie rijdt er nu op dat belachelijke tijdstip over zo’n achteraf paadje… Vervelender zijn de plassen, wat een modder! Helaas beschik ik niet over een 4×4. In een poging niet vast te komen zitten, laat ik de versnelling in z’n 3 staan en jakker in hoog tempo door de drek. Mijn busje zit inmiddels tot op het dak onder de modderspatten. Mijn aanpak werkt. Zonder problemen bereik ik de volgende asfaltweg en korte tijd later mijn plekje. Het is één van de mooiste plekjes van Limburg, maar toch zo onbekend. Uiteraard staat dit gebied van Staatsbosbeheer in ‘Van paarse heide tot orchideeënweide’ 😉 Hooilanden, riet, houtsingels, bomenrijen, bosjes, populierenplantages en dat allemaal in een kleinschalige, bonte afwisseling. Alsof je honderd jaar terug in de tijd gaat. Zo moeten ooit grote delen van het land eruit gezien hebben. Ooit, want dergelijke landschappen zijn nu extreem schaars. Helaas… Door de opklaringen hangt er een prachtig laagje mist boven de vochtige graslanden. Op de zon reken ik niet te veel, aangezien er richting de zonsopkomst veel wolken aan de hemel hangen. Toch is daar ineens kortstondig de zon. Een paar minuten maar, precies genoeg voor wat extra sfeer! Later deze week lijkt het weer zich wat te stabiliseren, mogelijk met meer van dergelijke mooie momenten…
15-9 Feestje
Hé Bob, dat is geen natuur. Klopt, tenzij je Sjors van der Panne een wild beest noemt… Toch is het fotograferen op zich niet veel anders. In mijn fotografie draait alles om sfeer en licht, zo ook gisteravond tijdens een opdracht om van een personeelsfeestje en sfeerreportage te maken. Zeg trouwens met meer dan 700 enthousiaste mannen en vrouwen maar gerust een groot feest. Helaas liet het weer zich van zijn slechtste kant zien. De regen kwam met bakken uit de hemel waardoor het fraai ingerichte buitenterrein niet gebruikt kon worden en een deel van de shoot daar niet door kon gaan. Gelukkig waren de tenten groot genoeg om iedereen een droge plek te geven. Hoewel… Voor de catering was dat niet helemaal het geval. Onder een partytent probeerden de medewerkers voor iedereen het eten op enorme barbecues te bereiden. Met de regen werd de grond aan de rand van de tenten één diepe modderpoel, wat een ellende. Dat mocht de pret echter niet drukken, want naast Sjors van der Panne traden ook Auxs en Speelman & Speelman op. Een heerlijke avond met een groot aantal andere foto’s.
Het gebrek aan licht vormde de grootste fotografische uitdaging van de avond. Bewapend met 2 camera’s en evenveel flitsers ging ik de strijd aan. Waarom ik dan toch zo weinig flitste, vroeg één van de feestgangers. Simpel, dan gaat de sfeer van de feestverlichting verloren. Veel hoge ISO-werk dus, maar dat levert dan wel heerlijke sfeerplaatjes op, zoals bovenstaande foto gemaakt met de Fuji GFX50s. Wat blijft dat toch een ongelooflijk fijne camera om mee te werken, juist ook bij dit soort evenementen waar de lichtcontrasten enorm zijn. Dan rest nu het uitselecteren van de enorme berg sfeerfoto’s…
11-9 Exmoor
Het kan niemand ontgaan: het is volop herfst. Wat een wind vandaag. Alleen gisterochtend was het even wat rustiger. Met het naderen van de deadline van mijn filterboek nog even snel naar één van mijn favoriete gebieden om een paar laatste foto’s te schieten, de Loozerheide. Bijna nergens is het landschap in Limburg zo weids als daar. Leuke bonus zijn de aanwezige grote grazers, altijd goed voor een fotomomentje. Naast Taurossen lopen er Exmoorpony’s. Deze laatste zijn de meest primitieve paardjes die er op onze planeet rondlopen, nog meer dan de veel bekendere konikpaarden. Met primitief bedoel ik dan vooral oorspronkelijk. Het kleine paardje leefde eeuwenlang in het sterk afgelegen Exmoor in Groot-Brittannië, waardoor er nauwelijks mee gekruist is en de oorspronkelijke genen behouden zijn. Exmoorpony’s zijn prachtige dieren. Ze hebben een warmbruine vacht die schitterend kleurt bij zonsopkomst of -ondergang. Voor deze fotoreeks heb ik een filter gebruikt. Welke, dat lees je binnenkort in mijn boek. Overigens zijn we in rap tempo de mijlpaal van 250 bestelde exemplaren voorbij. Dank jullie wel!
Is het boek dan nu helemaal klaar? Nee, op de valreep brengt de postbode me morgen het laatste filter. Nog drie foto’s en het boek is helemaal klaar. Wat dat betreft is het fijn dat het weer zich even van zijn slechte kant laat zien. Dat maakt het wat makkelijker productieve uren achter de computer te maken… Zo, dadelijk mijn spullen klaarzetten voor vanavond, want met de herfst is ook het lezingenseizoen weer begonnen.
5-9 Stinkdier
In de tuin scharrelt en vliegt van alles rond: kleine watersalamanders, groene kikkers, juffertjes en behoorlijk veel soorten vlinders. En dat allemaal in 3/4 jaar tijd van het aanpassen van ons lapje grond. Wat voor paradijsje zal het zijn als we helemaal klaar zijn met onze diervriendelijke tuin? Muizen hadden we al. Zij pikken graag een graantje mee bij de zebravinken en de kippen. Regelmatig zien we de complete families van de huismuis en de huisspitsmuis voorbij rennen. Het is leuk om te zien en ze verdienen absoluut een plekje in onze tuin. Het vogelvoer hebben we uit noodzaak wel allemaal in plastic emmers moeten opbergen. Verder gaat het prima samen. Tot kort geleden. In een oogwenk zag ik een muis wegschieten in een aanbouwtje achter de veranda. Dat is wel heel erg dichtbij huis… Zo dicht heb ik ze liever niet, want vandaag of morgen zitten ze echt in huis, met alle gevolgen van dien. We zetten een muizenval. Dag na dag verdwijnt het stukje kaas op behendige wijze, de val blijft leeg. Een kleine week geleden is het dan toch raak. Omdat we vermoeden dat er nog eentje zit, blijft de val staan. Tot op heden zonder resultaat.
Afgelopen weekend begon de lucht in mijn kantoor wat minder fris te ruiken. Maandag was het echt niet lekker meer, vandaag kon je onmogelijk naar binnen zonder in een oogwenk hoofdpijn te krijgen of misselijk te worden. Wat is er in hemelsnaam aan de hand? Het rook als een dood dier… Regelmatig hoor ik op mijn gipsplaten plafond voetstapjes. Muis? Marter? Aan het geluid te horen de laatste. Maar daarvoor ontbreken de typische sporen. Toch een muis? Bij de verbouwing heb ik de ruimte boven mijn kantoor toegankelijk gemaakt. Voorzichtig kruip ik rond en snuffel met mijn neus over de grond. Ik ruik alleen de combinatie van bouwmarkt en stof, vreemd. Waar is dan toch die vreselijke lucht? In een hoekje meen ik iets op te pikken. Met het nodige geweld wrik ik een plaat los. Na het verwijderen van alle isolatie komt er inderdaad iets van de geur tevoorschijn. Ik zit warm, maar nog net bij de verkeerde plaat. Bij de tweede is het raak. Onder het isolatiemateriaal verschijnt een nestje met daaromheen in totaal een stuk of zeven kleine muisjes, dood… Zulke kleine diertjes, zo’n enorme stank… Waarschijnlijk was de muis in de val mama en zijn de jongen verhongerd. Triest. Op mijn plafonnetje werden de voetstapjes getolereerd, maar het aanbouwtje was één deur te ver. Waar echter mama en kids aanwezig zijn, moet toch ook nog ergens een papa rond scharrelen. Zie je wel, toch nog een muis in de gevarenzone…
4-9 Wat een dagje
Een beetje mist, heel veel mist… Wat een ochtend! Ik kan er onderweg naar Nationaal Park De Hoge Veluwe helaas niks mee. Wel fantastisch voor de profs tijdens het Nederlands Kampioenschap Natuurfotografie dat op dat moment nog aan de gang is. In de koude (brrr) bouwen we onze stand op, want naast het NK valt er nog veel meer te beleven. Tegelijkertijd zijn het namelijk de Veluwse Fotodagen. Dat betekent een praatje maken met veel mensen en natuurlijk ons nieuwe boek promoten. In de loop van de ochtend verruil ik van pet en laat mijn stand bij mijn vrouw achter, het NK roept. Voor het middaguur zijn alle natuurfotografen terug, tijd om de camera’s en geheugenkaartjes te controleren. Het grote moment is daar, de fotografen kiezen hun vier beste beelden van een schitterende avond en nog indrukwekkendere ochtend. Korte tijd later is het aan de jury om een blik te werpen op alle portfolio’s. Wat een gave beelden zitten er tussen! Maar ja, het gaat niet om individuele beelden. Het blijkt nog niet zo eenvoudig een sterke selectie van vier foto’s samen te stellen. Wie dat zeker gelukt is, is Karin de Jonge. Zij mag zich een jaar lang Nederlands Kampioen Natuurfotografie noemen. Proficiat Karin. Uiteraard pak ik de edelherten aan het einde van de dag nog even mee. Natuurlijk wil de zon dan niet meer meewerken, aangezien die het iedereen de hele dag al naar de zin heeft moeten maken…
Omdat de omstandigheden ook voor deze ochtend gunstig lijken, zet ik na een korte nacht mijn wekker. Na de hectische dag van gisteren is het heerlijk om in de Mariapeel te genieten van een vlammende zonsopkomst. Het water staat er op dit moment extreem laag. Dat betekent dat er vele stukken hout boven het water uitsteken, hout van een bos dat lang geleden verdronken is. Het blijft een fascinerende combinatie.
30-8 Filmpje
Oké, in het laatste blogje vertelde ik dat het even klaar is met de heide nu. Daarin vermeldde ik echter ook het maken van een filmpje. Het filmpje – in opdracht van Natuurmonumenten – staat nu online. Toch leuk om even met jullie te delen. En het smaakt naar meer…
28-8 Over en voorbij
Het is uit. De romance duurde nog geen drie weken, maar helaas is het weer voorbij. Het paars is met de noorderzon vertrokken, bruin achter latend, grauw en doods. Natuurlijk is er hier en daar nog best een laatbloeier te vinden. Hoe goed die het ook proberen, hele vlaktes voorzien van kleur lukt niet meer. En dus is het sprookje van de heide weer voorbij. Even de balans opmaken. Vorig jaar wilde de gouden combinatie van heide en mist maar niet lukken. Ik moest me tevreden stellen met wat nevels in een luw hoekje. Hoe anders was het dit jaar! Menig ochtend bedekte een mooi laagje zevende vochtdruppeltjes de tere bloemetjes. Eén keer zag je zelfs geen handen voor ogen. Een haast ultieme heideperiode dus. Een tijdje geleden vertelde ik dat deze periode bepaald zou worden door drie opdrachten die allemaal in het teken stonden van de paarse heide. Al na twee sublieme dagen kon de eerste afgevinkt worden. En ook de tweede verliep voorspoedig. De derde was echter een stuk weerbarstiger. Uitgerekend toen was het te mistig. Een paar dagen later een nieuwe poging. Helaas bleek de heide daar toen al zwaar over het hoogtepunt. Het aanwezige heidehaantje hielp ook niet echt. Alle benodigde foto’s en filmbeelden (!) heb ik kunnen maken, maar die ene ultieme foto… Volgend jaar staat die locatie bovenaan de lijst. Nieuwe ronde, nieuwe kansen. En waar heide verdwijnt, verschijnen nieuwe kansen. Tijd om mijn horizon weer eventjes te verbreden. De mistige momentjes mogen uiteraard best blijven!
24-8 Breaking news
De telefoon gaat: Eindhovens Dagblad. In de Stippelberg vallen eikels uit de bomen. Ja, dat doen ze ieder jaar, echt waar… Nu al? Ja… inderdaad wat vroeger dan anders. Maar ja, wat heet tegenwoordig anders, aangezien we geen normale jaren meer lijken te hebben. Een late vorst, kurkdroog voorjaar en een relatief koele, maar vooral natte zomer. Dan weet de natuur het niet meer. Buiten lijkt het inderdaad wel herfst, ook al zijn de temperaturen nu weer op zomerniveau, net nu de schoolvakanties ten einde lopen. De eerste bomen beginnen al flink te kleuren (twee maanden te vroeg), overal paddenstoelen (ruim een maand te vroeg) en dus vallende eikels. Overigens zijn ook de lijsterbessen en hazelnoten al rijp. Alles is vroeg dit jaar. Laat de sneeuw maar komen, graag ook een maandje of twee vroeger dan anders! Maar goed, je bent gewaarschuwd. In de Stippelberg (en nergens anders) vallen de eikels uit de bomen. Ga het zien, ga het meemaken, een uniek, once in a lifetime event. Geniet ervan bij subliem ochtendlicht, probeer meetrekkende opnames te maken van een vallende eikel, kortom, vul je archief met uniek beeld voordat het te laat is. Goed dat de komkommertijd eindelijk voorbij is…
21-8 Betoverd land
Het is nog steeds vakantie en dan staan typische gezinsuitstapjes op het programma, vandaag naar Toverland. Wat doe je dan? Uitslapen of toch nog even snel die misschien wel mooie zonsopkomst meepakken? Uiteraard dat laatste! Geen verre ritten, want daar is geen tijd voor. Dan maar naar mijn local patch, altijd goed voor leuke beelden. In plaats van de veilige bekende stekken op te zoeken, heb ik me deze keer wat verder naar achteren gewaagd. Daar kreeg ik geen spijt van. Ruim voor zonsopkomst kleurde de hemel prachtig. Mist, wolken en ochtendkleurtjes, de best mogelijke combinatie. Langs een bosrand groeide flink wat adelaarsvarens. De planten zijn voor natuurbeheerders een nachtmerrie, aangezien ze flink woekeren en zo de ‘vele kostbaardere’ vegetatie verdringen. Ik vind varens echter prachtig met een enorm krachtige vormen. Zo zocht ik naar een varen die goed in beeld wilde verschijnen en het oog mee naar de achtergrond leidde. Ik kwam eigenlijk voor kleurrijke details in de heide, maar wanneer zich een dergelijke ochtend aandient, kan ik het toch niet laten te kiezen voor een landschap. Keurig netjes op het afgesproken tijdstip was ik weer thuis en konden we op stap naar Toverland. En dat allemaal na een betoverend mooie ochtend…
19-8 Dag van de fotografie
Iedere dag is bij mij toch een dag vol fotografie? Klopt, maar vandaag is het de Internationale Dag van de Fotografie. In 1839 werd op deze dag de ‘daguerrotypie’ gepresenteerd, hetgeen wordt gezien als de basis voor onze hedendaagse fotografie. Bij zo’n bijzondere dag hoort ook een bijzondere activiteit. Waar ik bij mijn workshops normaal de natuur in trek, gaan we vanmiddag naar het Ruhrgebied, een locatie die volledig gedomineerd wordt door enorme fabrieken. Niet alle fabrieken zijn echter nog in gebruik. Waar we in Nederland alles direct platgooien (oud ijzer en de grond zijn veel geld waard), hebben ze er daar voor gekozen vele installaties gewoon te laten staan als hedendaagse monumenten. En niet alleen te laten staan, maar ook toegankelijk te maken. Het levert een bijzondere combinatie op van fabrieksinstallaties die in verval zijn en langzaam door de natuur verteerd worden, ofwel een eldorado voor fotografen. Ga jij nog iets leuks doen op deze (beetje bijzondere) dag? Veel plezier in ieder geval!
16-8 Vrij als een vogel
Wederom een dag met mist in de verwachtingen en dus staat de wekker om 4.00 uur. De vermoeidheid begint wel langzaam de overhand te krijgen, maar ja, dergelijke mooie ochtenden wil je niet missen. Buiten laten de sterren en een smal maansikkeltje zich zien; de wolken van gisteravond zijn dus gelukkig toch opgelost. Na een paar kilometer rij ik de mist binnen. Hola, op de snelweg vermindert het zicht verder tot ongeveer 50 meter. Gelukkig is het niet druk op de weg. Op mijn fotobestemming blijkt het niet anders. Dichte mist ontneemt het zicht op de weidse heide, maar biedt tegelijkertijd kansen te spelen met minimalistische foto’s. Aanvankelijk zie ik nog wat blauw als ik omhoog kijk, maar rond zonsopkomst zijn alle kleurtjes verdwenen. Hoe dik zou de mist zijn? Voor de afwisseling heb ik vandaag mijn drone bij me. Hoger en hoger, het scherm blijft wit, maar dan ineens zie ik wolken op mijn scherm verdwijnen. Na 100 meter heb ik de mistlaag onder me gelaten en heb ik zicht op de zonsopkomst. Vrij als een vogel, wie droomt er nu niet van? Even genieten van de zon als die toch weer eens besluit achter de wolken te blijven hangen, rustig op een tak gaan zitten om je te vergapen aan de wereld onder je, in een rechte lijn een beek oversteken, gewoon omdat het kan. Eventjes voelde ik me vrij als een vogel, al is het een digitale…
14-8 Heide, mist en een wolkje
Allereerst excuses voor het staande formaat van de foto, misschien niet zo handig bij deze blog. Eerlijk gezegd heb ik een beetje een ‘staande-foto-fetish’ bij landschapsfoto’s. Met een verticale uitsnede kun je veel beter de nadruk leggen op de voorgrond, een belangrijk onderdeel van veel van mijn landschapsfoto’s. Ook vanochtend stond wederom geheel in het teken van de heide. Er was immers weer een mooie ochtend voorspeld. En die kwam er! De heide op z’n hoogtepunt qua bloei, een fijn laagje mist en zowaar een wolkje dat een beetje kleurde. Is dat dan zo bijzonder? Je zou denken van niet in ons deel van de wereld waar we gezegend zijn met fraaie wolkenluchten. Afgelopen week hebben we meerdere keren mist gehad, maar wolkjes ontbraken steeds. Een saaie lucht dus. Juist bij de bloeiende heide is het prettig ook wat kleur in de lucht te hebben. Meer dan deze ene wolk was het dan ook weer niet. Wie weet wat morgen brengt: een loodgrijze donderwolk?
9-8 Salgado
Gisteren ben ik met Marijn Heuts naar het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam geweest voor de expositie ‘Genesis’ van Salgado. Voordat we ons in de drukte van de stad wagen, bezoeken we eerst een andere drukke plek: Kinderdijk. Druk? Geen mens te zien, terwijl de lucht er best veelbelovend uitziet. Helaas gooien wolken aan de horizon roet in de gehoopte ochtendkleurtjes. Wel blijven er gelukkig mooie wolkjes genoeg over om mee te spelen. Klokslag 10.00 uur openen de toeristische voorzieningen van Kinderdijk, waarmee ook de invasie begint. Vanuit een grote riviercruiser lopen 100 tot 200 Amerikanen het terrein op, keurig netjes in een rij achter een gids aan, herkenbaar aan het immer omhoog stekende conducteursbordje. Ze sjokken over het terrein, krijgen uitleg over de molens, onze polders die bizar onder zeeniveau liggen, de moderne gemalen die er staan en over het maken van klompen… Heel nuttig wanneer je Kinderdijk bezoekt. De gids loopt overigens zelf netjes op klompen. Stel je voor dat de Amerikanen uit hun nostalgische droom gewekt zouden worden. Na de Keukenhof is Kinderdijk de meest gefotografeerde plek van Nederland. Kun je hier nog bijzondere foto’s maken? Ik meen van wel en stel me op als neutrale toeschouwer, niet verblind door een rijtje molens. Op veilige afstand slenter ik achter de toeristen aan en verbaas me over de kermis, maar ook over de aankleding van het terrein. Wat zit dat onlogisch en lelijk in elkaar. Dit is potverdorie DE entree tot ons UNESCO Werelderfgoed. Vanaf het parkeerterreintje kom je eerst voorbij een barak met wat WC’s. Eenmaal de auto’s en bussen overleefd, beland je bij de kassa, al in een even troosteloos zwaar gedateerd schuurtje. Het bezoekerscentrum zit dan weer aan de andere kant van de vaart, als enige toeristische voorziening aan die zijde. Om daar te komen moet je langs moderne gemalen. Via kijkvensters kun je je vergapen aan de enorme pompen die er staan. Een stofdoek is er al in geen maanden overheen gehaald. Overal hekken en poorten, om te voorkomen dat ’s nachts mensen het dak van het gemaal op klimmen? Het dak loopt immers door tot maaiveld, ontwerpfoutje… Grauw, grijs, smakeloos. Je passeert ook nog twee bewoonde woningen die de uitstraling hebben van antikraak. Een zooitje is het er. Dan bereik je het bezoekerscentrum dat in een fraai, oud gemaal zit. Waarom worden de kaartjes niet hier verkocht? Waarom zit hier geen leuke horeca aan het water? Het terras is er immers wel… Uiteindelijk zul je als toerist toch weer naar de andere kant van de vaart moeten. Daar begint immers de wandeling naar de twee opengestelde museummolens. Voor 8 euro mag je even binnen kijken. De watermolen in Neer mag je ieder weekend gratis bezoeken… Voor veel toeristen zal de wandeling naar de achterste museummolen te ver zijn, dan maar met het rondvaartbootje. Sta je eenmaal op de meest gefotografeerde plek, dan wordt je getrakteerd op prachtige hoogspanningsmasten. En nee, daar kun je echt niet omheen fotograferen. Maar die zie ik nooit in foto’s… Dat kan kloppen. Om de schoonheid van de plek te tonen is een uurtje Photoshopwerk nodig. Kom op Nederland, gaan we zo om met ons unieke erfgoed? Ik heb het dan nog maar niet gehad over alle appartementencomplexen en bedrijfsgebouwen die steeds groter worden en steeds dichter naar de molens kruipen.
’s Middags staat dan eindelijk Salgado op het programma. Het Nederlands Fotomuseum pakt groot uit met een indrukwekkende tentoonstelling. Het is een genot om langs de meesterwerken te lopen. Het boek Genesis heb ik al lang. Nu kun je de foto’s echter eens in het groot bewonderen. Soms was het misschien beter van niet, want nu vallen de imperfecties op. Ik vind de meeste foto’s, allemaal zwart-wit, meesterlijk. Om die uitstraling te bereiken is er regelmatig zwaar aan allerlei schuifjes in Photoshop getrokken. Sommige delen van een foto staan stijf van de ruis, terwijl dit op andere plekken in diezelfde foto ontbreekt. Maar goed, editen is één ding. Dan valt iets anders op, niet bij één foto, maar bij meerdere foto’s. Ze zijn niet helemaal scherp. In één foto is het duidelijk bewegingsonscherpte, in een andere foto een verkeerd gekozen scherpstelpunt. Ai, waarom hang je dit dan op in een dergelijke expo? Nog een punt: de horizon staat vaak niet mooi recht. Sommige fotografen gebruiken dit als handelsmerk, ik vind het vooral storend. De grootste domper is dat dit ook het geval is bij de coverfoto van het boek, een foto waar ik een groot fan van was (één van de sterkste foto’s uit de serie). Nu ik zie dat die scheef staat, en fors ook, blijf ik de schuine lijnen zien. Kriebels krijg ik er van. Oké, het klinkt nu misschien allemaal wat negatief. Overall vind ik het een geweldige expositie die meer dan de moeite van het bezoeken waard is (nog t/m 17 september), iets dat je overigens niet kunt zeggen van de rest van het museum. Sla dat vooral over en geniet van de rest van Rotterdam.
7-8 Van haat naar liefde
De ‘haat’ is weer liefde geworden. Waarschijnlijk is deze wel van korte duur, een weekje of twee. Om de liefde daarna nog terug te winnen zal Koning Winter aardig zijn best moeten doen. Ik heb het over de heide. Het gehele jaar doods en grauw, totdat een flinke bus paarse verf tevoorschijn komt. Ineens is alles paars, al blijf ik het overigens meer roze vinden. Op dit moment valt het opmerkelijke verschil op tussen grote stukken bloeiende heide en nog grotere delen waar nog niets gebeurt. Een lappendeken dus. Om van die lappendeken een compleet paarse deken te maken is een verregende zomervakantie nodig. Aan die voorwaarde lijkt aardig voldaan te zijn. Nu maar afwachten wat de komende dagen brengt.
Traditioneel is dit voor mij één van de drukste periodes van het jaar. Alle opdrachtgevers willen graag sprookjesachtige heidefoto’s. Ik ook, een perfecte combinatie dus. Bijzonder dit jaar is dat alle gewenste locaties op 45 tot 60 minuten van mijn woning liggen. Om de (door mij) gewenste sfeer te krijgen, hebben we heldere, koude nachten nodig met weinig wind. Met de weersverwachting voor komende dagen ben ik afgelopen twee dagen dan ook al voor dag en dauw op pad gegaan. Dat de wekker om 4.45 uur ging, ben ik beide ochtenden direct vergeten. Wat een sfeer! Aan mist geen gebrek, vandaag zelfs nog meer dan gisteren. En helemaal alleen… Duimen maar dat we later nog meer van deze ochtenden krijgen, dan komt het met die opdrachten helemaal goed 😉
2-8 Meer in Neer
Waar woon je? In Neer. Neer? Nooit van gehoord. Ergens tussen Roermond en Venlo. Een mooi plekje met veel variatie aan natuurschoon: de Maas met zijn Maasplassen, de Neerbeek vol weidebeekjuffers, het Leudal (één van de meest natuurlijke en spectaculaire beekdalen van ons land) en de Nationale Parken De Groote Peel en De Meinweg op een steenworp afstand. Maar Neer heeft meer. Hé, dat zou een mooi rijmende slogan kunnen zijn… Zo ligt aan de rand van Neer de tuin Merrigum. Ja leuk zul je nu misschien denken, een tuin. Toch is Merrigum niet zomaar een tuin. Merrigum komt uit het aborigines en betekent ‘kleine vlakte’. Aborigines, Australisch dus. Merrigum heeft zo’n 900 Australische plantensoorten, een unicum in Europa! Nu moet ik bekennen dat de meeste Australische planten niet echt mijn ding zijn. Ze houden het midden van een cactus en een vetplant, tamelijk ruw en tenger. Gelukkig heeft de tuin ook nog een enorme vijver, eigen arboretum (bomenpark), nutstuin en siertuin. Kortom, veel te zien. Inspiratie of een leuke kennismaking met planten die niet te vergelijken zijn met onze inheemse flora. Benieuwd? De tuin is nog te bezichtigen op 6 augustus en 3 september.
31-7 Macro art
Ook bij mij is het een beetje vakantie, vandaar even wat minder berichtjes dan gebruikelijk. Als professioneel natuurfotograaf is het leuk en een hele eer om voor verschillende grote fotowedstrijden als jury gevraagd te worden. Zo jureer ik dit jaar onder andere het NK Natuurfotografie en de Lowland Photo Contest. Jureren betekent echter ook niet mee mogen doen aan deze prachtige wedstrijden. Nu doe ik eigenlijk zelden mee aan wedstrijden, maar besloot dit jaar voor het eerst eens een poging te wagen bij de IGPOTY, voluit: International Garden Photographer of the Year. In tegenstelling tot de meeste wedstrijden geldt hier vreemd genoeg voor iedere categorie een andere sluitingstermijn en ook een ander moment van het bekend maken van de uitslag. De uitslag van de categorie Macro Art is nu bekend. Mijn foto van een spin in een bedauwd web behaalde de finale, iets waar ik uiteraard erg blij mee ben. En er zijn meer winnaars uit de Lage landen: Trui Heinhuis, Judith Borremans en Noortje Russel. Klik hier voor de uitslag in de categorie Macro Art.
25-7 Rotweer
Tot juli wist iedere vorm van neerslag Midden-Limburg vakkundig te omzeilen. In juli zelf is alles anders. Vrijwel dagelijks val er wel iets aan regen. Soms een klein buitje, dan weer een wolkbreuk of langdurige regen. Tientallen millimeters zijn er al gevallen. Regen is een zegen voor de tuin, de grote droogte is voorbij. Vandaag was het echter te veel van het goede. Nee, niet de hoeveelheid regen, die zit nog lang niet op de voorspelde 13 millimeter, maar de kou liet de emmer overlopen…
Je ouders weten niet van ophouden. Het kroost was het huis nog niet uit, of het romantische stelletje – want dat zijn jouw ouders wel – begonnen al weer aan het volgende nestje. De derde leg al weer! Je hebt dus veel broertjes en zusjes. Ook dit keer kozen ze weer voor de veilige omgeving van een klimopboog dichtbij het huis. Dapper zijn ze, wetend dat wij mensen ze niets zullen doen. Roofvogels zijn zo dapper niet, zij blijven op afstand. Hoe veilig ook, tegen regen en kou kunnen we jullie helaas moeilijk beschermen. En zo kwam vandaag een eind aan jouw korte leventje, net als dat van jouw broertje of zusje. Al dagen zorgen jullie voor een vrolijk gekwetter als er weer eens een lekkere worm werd aangehaald. Van de omgeving heb je niet veel gezien. Tussen de blaadjes van de klimop kon je slechts een glimp opvangen van de grote buitenwereld. Die buitenwereld kwam vandaag met een klap dichtbij toen je onaangekondigd uit het nest werd gezet. Doorweekt, verkleumd, te veel, te laat…
Twee slachtoffers onder de jonge vogels in mijn tuin, op één dag… Hadden pa en ma vogel eerst grote moeite aan voedsel te komen, nu vernikkelen de jongen in het nest terwijl de ouders even een worm aan het halen zijn. Zo kan het gaan in de natuur. Het vrolijke gekwetter zal de komende dagen langzaam minder worden. Nu maar hopen dat de resterende jongen het wel overleven.
23-7 Zomeravonden
Ken je dat gevoel als natuurfotograaf: wordt het licht langzaam mooi, sluit de dierentuin. Wat is het dan extra genieten op het moment dat de dierentuin, in dit geval GaiaZoo Kerkrade, extra avondopenstellingen heeft. Gedurende de gehele vakantie kun je op vrijdagavond terecht, en niet alleen om te genieten van alle dieren in warm zomerlicht. Om 17.00 uur gaat de barbecue aan, begeleid door goede live muziek. Wanneer de meeste mensen hun buikje vol hebben, zijn enkele dieren aan de beurt met speciale avondvoedermomenten. Als eerste mogen de gorilla’s, een beetje onwennig dat ze nu ineens op dit tijdstip te eten krijgen. Zaten ze net lekker binnen… De otters doen er minder moeilijk over, om nog maar te zwijgen van de lynxen. Ze hebben de dierenverzorger direct in de gaten en zoeken een strategisch plekje op. Voor de bezoekers is hier veel veranderd. Op de voormalige plek van de lynxen zitten nu berberapen, dé nieuwe attractie van 2017. De lynxen zelf hebben een nieuw verblijf dat veel groter is dan het vorige. Een groot uitkijkplatform biedt zicht op de grote ijverige ‘katten’. Als laatste zijn de Afrikaanse wilde honden aan de beurt. Het woordje ‘wild’ wordt ineens wel heel tastbaar als ze zich massaal op een runderkarkas storten. De live muziek heeft zich inmiddels verplaatst naar het centrale terras. Ook hier brandt de grill en maakt men verse cocktails, de giraffen als decor in het warme avondlicht. Zij mogen nog niet naar binnen. In plaats daarvan maken drommen mensen kennis met de giraffen- en neushoornstal. Een heerlijk avondje Gaia dus! Nog te beleven tot en met 25 augustus, een aanrader!
18-7 Een leuke ontdekking
Ik vind het heerlijk om boeken te schrijven en uit te brengen. Tegelijkertijd doe ik niets liever dan door mooie fotoboeken bladeren. Boekenwinkeltjes kan ik niet weerstaan, ook gisteren niet. In een hoekje stond een onopvallend boek, maar net opvallend genoeg om mijn aandacht te trekken: Waterside secrets van Václav Jan Staněk. De naam zegt me niets, generatieprobleem? Het boek zelf is echter een juweeltje. Hoewel een jaartal ontbreekt, moet het boek uit de begin jaren ’60 stammen. Een fotoboek in plaats van een inhoudelijk boek met mooie foto’s, tamelijk ongebruikelijk in die tijd. Bij het openslaan van het boek komt de associatie met onze eigen Nol Binsbergen, vogelfotograaf pur sang. Maar Staněk gaat verder. Landschappen en macro’s ontbreken niet in Waterside secrets. En hoewel het boek vele ‘brave’ vogelportretjes bevat, zie je door alle foto’s heen het vakmanschap, het gevoel voor compositie en het geduld te wachten op dat ene moment. Voor dit boek verbleef Staněk zes maanden per jaar in een chaletje aan de oever van een meertje. Dat jaar in, jaar uit. De meeste foto’s maakte hij daarbij niet vanuit een hut, maar vanuit het water. Nog net met zijn hoofd boven water, slechts voorzien van een camouflagenet en dan uren wachten. Wat een passie en wat een resultaten! Beslist een aanrader voor iedere vogelfotograaf/ -liefhebber.
Václav Jan Staněk kwam uit Polen en stierf in 1983 op 76 jarige leeftijd. Naast fotograaf was hij onder andere directeur van een dierentuin, zoöloog, mycoloog en botanicus. Diverse boeken werden ook in het Nederlands uitgegeven, zoals ‘De grote encyclopedie van het dierenrijk’.
16-7 WOW
Natuurlijk hoop je met een nieuw boek te voorzien in de behoefte van menig fotograaf, maar dat we in drie dagen meer dan honderd bestellingen mochten ontvangen… Wow, helemaal geweldig. En zolang het boek niet bij de drukker ligt, bedenk ik nog steeds leuke aanvullingen. Het filterboek zal dan ook nog wel een paar pagina’s groeien.
Ook bij mij is het even lekker vakantie. Dat betekent gas terug en leuke dingen doen. Stond gisteren in het teken van een volgend stapje in de verbouwing van de achtertuin, vandaag stond een bezoek aan een tropische tuin op het programma. Geboren uit een uit de hand gelopen hobby loop je tussen honderden vlinders, waanzinnige tropische planten, leguanen en enorme vissen. Lichtelijk jaloers 😉 Maar mijn eigen tuin moet ook een paradijsje worden. Alle bamboes, coniferen en ander exotisch spul hebben inmiddels het veld geruimd. Daarvoor in de plaats komen nectarrijke bloemen, besdragende struiken, enzovoorts. Gingen in maart de laatste vissen uit de vijver, hebben nu groene kikkers en juffers direct bezit genomen van het water. Wat is de natuur toch bijzonder!
14-7 Nieuw boek
Mijn laatste boeken verschenen 1,5 jaar geleden, hoog tijd voor wat nieuws: Praktijkboek filters in natuur- en landschapsfotografie! Het idee ontstond ongeveer een jaar geleden, mede door de grote belangstelling voor filters bij mijn workshops. Inmiddels is het boek bijna af. De wat mindere zomerdagen (zowel regen als hitte…) zijn ideaal voor de finishing touch voor de vormgeving en de tekstuele redactie. Het is nu nog even wachten op de laatste paar foto’s die ik nog speciaal voor dit boek ga maken.
Ondanks het digitale tijdperk gebruik ik nog altijd graag filters. Ik werk liever in het veld dan achter de PC, waar ik toch al tijd genoeg doorbreng. Daarnaast vind ik het ook een stukje traditionele ambacht om juist in het veld te komen tot mooie resultaten. Tegelijkertijd is lang niet alles met de computer op te lossen. Polarisatiefilters maken foto’s echt beter en zijn niet digitaal na te maken. Wie wil werken met lange sluitertijden kan niet om grijsfilters heen. Kortom, genoeg over filters te vertellen. En wat is er dan mooier om je kennis en passie toe te vertrouwen aan papier en te vertalen naar een 160 pagina’s tellend boek met tientallen praktische voorbeelden? Nog even geduld tot de herfst, want dan zal het boek verschijnen. Tot die tijd krijg je 5 euro korting bij voorinschrijving!
13-7 Na regen komt…
Ja ja, de regen bereikte gisteren ook Midden-Limburg. Misschien niet de hoeveelheden van elders, maar met enkele decimeters en een goed gevulde regenton ben ik meer dan tevreden. Zo slecht als de dag gisteren begon, zo fraai eindigde deze. Een heldere hemel, een compleet wegvallende wind en veel vocht… toch de wekker maar weer vroeg zetten. Ik ben onaangenaam verrast als ik voor het huis naar de Neerbeek kijk, geen mist. Hoe kan dat? Het waait echt niet en het is fris, zeg maar gerust koud. Op naar een andere beek, een meer besloten plek. En jawel hoor, genoeg mist, niet te veel, niet te weinig. Als bonus zijn er in de richting van de zonsopkomst ook nog wolken die lekker kleuren, prachtig. Normaal geniet ik met beide benen stevig op de grond van het schouwspel van mist en licht, maar vandaag heb ik mijn drone meegenomen. Vanaf een iets hoger standpunt, uh: vliegpunt, krijg je beter zicht op landschappelijke patronen, zoals het slingeren van de beek. Het nadeel van het hogere standpunt is dat de mist ineens veel minder opvalt. Gelukkig is de mist net dik genoeg om sfeer aan de foto mee te geven. Het maken van luchtfoto’s werkt in principe hetzelfde als normale landschapsfoto’s. Zo zoek ik naar een pakkende voorgrond en geleidende lijnen. Uiteindelijk kom ik bij deze diagonaal terecht: de populier linksonder vangt het eerste zonlicht en tekent zich zo fraai af tegen de achtergrond (mijn voorgrondobject – denk die maar eens weg…). Via de beek kom ik uiteindelijk bij de zon terecht. Ook de houtkanten van de beek gaan allemaal dezelfde kant op. Vanaf de grond gaat het toch vaak allemaal wat makkelijker 😉 Een uur later is het alweer gedaan met de sfeer. Het is tenslotte nog steeds zomer, al voelt het deze ochtend eerder herfst. Het is niet alleen koud (medelijden met alle campinggangers), door de regen hangen veel planten er wat slapjes bij. Daar komt bij dat door de extreme droogte veel planten al haast uitgebloeid zijn en er volop bedauwde spinnenwebben zijn. Leve de herfst, al moeten we daar toch echt nog een tijdje op wachten. Een fijne zomerdag allemaal!
11-7 Zien!
Rivierenhof, dat was de locatie van de workshop ‘zien’ van vandaag, gelegen tegen de rand van Antwerpen, onder het onophoudelijke geraas van auto’s op de snelweg. Waarom Rivierenhof en niet bijvoorbeeld de Kalmthouts Heide? Simpel, omdat de meesten niet verwachten dat je er leuke foto’s kunt maken. Aan mij om de deelnemers beter te laten kijken, zodat zij ook de aanleidingen leren zien. Onderwerpen zijn immers overal voor handen, daarvoor hoef je geen uren te reizen of naar de andere kant van de aardbol te vliegen. Maar je moet het dan wel kunnen en vooral willen zien. Rivierenhof is een aangelegd domein, landgoed en enorm stadspark ineen. Juist omdat het is aangelegd, is de variatie aan bomen, struiken en ‘landschappen’ enorm. Grote vijvers met markante bomen en watervogels, verder hoef je eigenlijk niet te gaan, beekjes, oude bossen, bloemrijke ruigten, borders, enzovoorts. Gelukkig was het geen stralende dag, nog meer uitdaging om de potenties te kunnen en willen zien!
7-7 Let it rain
Jaloers volg ik de gehele dag al de buienradar. Een groot onweerscomplex trekt over België en schampt nog net over het zuidelijkste deel van Zuid-Limburg. Later is het de beurt aan de kustregio’s. Ondertussen krijg ik wel fraaie wolkenluchten gepresenteerd, zoals mammatuswolken. Lang blijft het daar ook bij. Slechts een handvol druppels weet mijn nog altijd droge tuin te bereiken. Een grote cluster van nieuwe onweersbuien ontstaat, maar kiest nu voor Eindhoven – Nijmegen. Midden-Limburg lijkt weer de dans te ontspringen. De buienwolken dijen aardig uit, zodanig dat ik om 23.00 uur toch besluit naar de andere kant van het dorp te rijden. Hoewel op afstand kan ik zo misschien toch wat bliksemschichten vastleggen. Aan de rand van het dorp zet ik de auto neer naast een akker, de wind komt recht van voren. Langzaam neemt de wind toe en toe. Het windstille weer is ineens vervangen door een harde wind, totdat de wind in een oogwenk ineens geheel gaat liggen. Compleet windstil… Weer een minuut later is de wind op volle sterkte terug, maar blaast nu juist in mijn rug. De wind is in nog geen 3 minuten tijd 180 graden gedraaid, bizar. Terwijl de bliksem langzaam iets dichterbij komt, draait de wind gewoon door. Tien minuten later staat ie weer recht van voren. Het onweer is nu fraai te fotograferen. Op de foto lijkt het akelig dichtbij. Toch is de afstand enorm groot. De meeste donders zijn zelfs niet eens te horen. En dan ineens zakt de onweersactiviteit in. Tijd om naar bed te gaan. En de tuin? Die moet het doen met enkele druppels…
Zelf onweer fotograferen? Zet de camera op bulb (B) en hou de knop van een afstandsbediening net zo lang ingedrukt totdat er een bliksemschicht door je foto beweegt. Geen afstandsbediening? Zet de camera dan in de manuele (M) stand. Maak een testfoto om te bekijken of de belichting goed is en blijf op deze manier hetzelfde stukje hemel fotograferen. Dan maar hopen dat er een bliksemschicht door je beeld wil bewegen. De ISO-waarde en het diafragma zijn een beetje afhankelijk van de plek waar je fotografeert (stad of landelijk gebied) en de intensiteit van het onweer. Doorgaans volstaan de instellingen zoals vermeld onder de foto. Het is verleidelijk te kiezen voor hoge ISO’s, aangezien het donker is, maar bedenk dat bliksems zelf erg fel zijn. De witbalans staat hier op gloeilamp om oranje luchten door de immer aanwezige lichtvervuiling te voorkomen.
5-7 Canot
Eergisteren verbleef ik met Marijn Heuts in de prachtige fotohut Drunen van Gerwen Kieboom. Als rasechte liefhebbers van mooi licht zaten we uiteraard al met zonsopkomst in de hut. Vrijwel direct meldden de eerste vogels zich, hongerig, of eerder nieuwsgierig naar de nieuwe tijdelijke bewoners van de hut? Om niet alle foto’s in de digitale prullenbak te laten belanden, was het de eerste uurtjes wel nodig met hoge ISO’s te werken. Zolang de belichting goed is, vormen hoge ISO’s tegenwoordig gelukkig een prima mogelijkheid. Toch ging niet alles van een leien dakje…
Zowel Marijn als ondergetekende fotograferen met Canon, de 5D Mark 3 om precies te zijn (nee, de Fuji is geen vogelcamera). Nu is de 5D een fijn werkpaard, maar in de hut werden de tekortkomingen toch wel erg pijnlijk duidelijk. Het is dat het allemaal digitaal is en je gemakkelijk een foto extra kunt maken, want anders… Natuurlijk, snel bewegende dieren blijven altijd een uitdaging, zeker bij weinig licht of lastige achtergronden. Toch hebben onze Canons even veel moeite met in de zon stilzittende vogels, waarbij omgevingselementen helemaal geen rol van betekenis spelen. Zo vormt het zwarte verenkleed van een mannetjesmerel een redelijke uitdaging. Het contrasterende gele oog zou daarop een uitzondering moeten zijn. Niet dus. Steeds weer zit de autofocus er net naast, terwijl ie wel de melding geeft dat er gefocust is. En nee, het is niet zo dat wij onnauwkeurig werken en bijvoorbeeld de snavelpunt net scherp is. De scherpte ligt ergens in het luchtledige. En nee, ook onze camera’s/ objectieven hebben geen mankementen. Er zitten immers voldoende foto’s bij die wel kloppen. Het alternatief? Marijn heeft een extra 7D bij, maar die functioneert dan alleen weer bij voldoende licht. Kennelijk een marketingstrategie van Canon om bij ieder model zoveel frustraties te laten ontstaan dat je toch weer even twijfelt aan de 1Dx. I don’t think so! Dan af en toe maar handmatig de problemen proberen te omzeilen. Met massa’s vogels, eekhoorn en konijnen is het verblijf in de hut een doorlopend feestje. Maar vanuit het duister van de hut klinkt ook steeds het gemopper van het net weer moeten missen van een mooi fotografisch momentje…
4-7 Lichtjes…
Maandagochtend, de wekker gaat om 4.00 uur. Vreselijk, wat een tijdstip… Geen tijd te verliezen, dus snel het bed uit. Ik slenter naar de badkamer. Vanuit het raam heb ik zicht op de hemel die al erg licht kleurt. Maar er is meer te zien: lichtende nachtwolken, zonder twijfel! Grr, waarom juist nu? Iedere avond werp ik nog een blik op de hemel voordat ik mijn bed in kruip. Iedere keer voor niks. En dan is het ochtend… Het lijkt me dit jaar trouwens geen toeval. Afgelopen week zijn elders in het land al lichtende nachtwolken gespot, steeds in de vroege ochtend. Het is een moeilijk jaar voor de nachtwolken. Oké, het is een behoorlijk zeldzaam verschijnsel, maar juist de laatste jaren was er een flinke toename te zien van deze wolken. Niet dit jaar. Lichtende nachtwolken ontstaan op de enorme hoogte van 80 kilometer, letterlijk aan de rand van het heelal. Voor het ontstaan van de wolken moet het goed koud zijn. Daar gaat het dit jaar mis. Lang was de atmosfeer op die hoogte 2 graden te warm. Dat lijkt een verwaarloosbaar verschil, maar toch net genoeg om de wolken niet te laten ontstaan. Inmiddels is de atmosfeer kennelijk voldoende afgekoeld. Wel wordt het optimale punt toch pas aan het einde van de nacht bereikt. Althans, dat is dan maar even mijn verklaring.
Zelf lichtende nachtwolken zien? Kijk alleen deze maand nog ruim na zonsondergang/ voor zonsopkomst naar het lichte deel van de hemel. Lichtende nachtwolken bevinden zich op grote hoogte en weerkaatsen daar veel later (avond)/ eerder (ochtend) het zonlicht. Ze zijn te herkennen als wittige sluierwolken, dermate ijl dat sterren er gewoon doorheen schijnen. ‘Normale’ sluierwolken bevinden zich veel lager in de atmosfeer en steken juist donker af tegen de lichte hemel.
Uiteraard heeft het belachelijke tijdstip wel een goed doel. Op deze dag ga ik namelijk samen met goede vriend en collega natuurfotograaf Marijn Heuts een dagje bivakkeren in een fotohut. Daarover valt later nog genoeg te vertellen, wordt dus vervolgd. Maar die lichtende nachtwolken moesten natuurlijk nog wel snel even vastgelegd worden boven het dorp waar ik woon. Het verschijnsel was overigens tamelijk zwak, de wolken kunnen zeker mooier zijn en meer opvallen. Excuses trouwens voor het onhandige staande, afwijkende formaat binnen deze blog, maar zo kwam het mooier uit.
1-7 Lekker nat
Na de stortbuien van afgelopen week, regent het vandaag ook weer lekker. Niet de voorspelde hoeveelheden, maar genoeg om alles een beetje op te frissen. De planten in mijn tuin, maar ook in de natuur, zullen er blij mee zijn. Het levert in ieder geval leuke mogelijkheden op, zoals druppeltjes op tuinplanten (Hosta). Diezelfde regendruppels maken het soms ook spannend. Zo heb ik vanmiddag een workshop bij de beenbreek, een plant van uiterste natte heideterreinen. Gaat ie wel of niet door? Gisteren beloofde de 24 uurs neerslagradar dat het rond 16.00 uur echt helemaal droog zou moeten worden. Diezelfde 24 uurs radar geeft dat nog steeds zo aan. Dat geeft hoop! Zouden we zelfs nog een streepje zon krijgen op het einde van de dag, of is dat te veel gevraagd?
De regen komt ook voor andere zaken goed uit. Zo kon ik afgelopen dagen fijn doorwerken aan drie tijdschriftartikelen. Naast fotograferen, schrijf ik namelijk ook graag. Waar woord en beeld samenkomen, ontstaat iets moois, iets extra’s dat met een losse tekst of foto niet lukt. Een foto blijft een weergave van een moment, zonder omgevingsinformatie of al te veel emotie. Juist die gevoelens kun je aan het papier toevertrouwen, waardoor woorden en foto’s elkaar versterken. Het eerste artikel verschijnt over ruim een maand. Wordt dus vervolgd!
29-6 Compositie
Niet in het midden! Dat is het eerste dat je leert over compositie, om vervolgens uit te komen (en te blijven hangen) bij de Regel van Derden of de Gulden Snede. Wist je dat er tientallen compositieregels bestaan? En evenzoveel hulpmiddelen die de compositie kunnen ondersteunen? Nu moet je zeker niet met encyclopedische kennis het veld in om mooie foto’s te maken. Dat zou je alleen maar beperken in je vrijheid. Je gevoel volgen leidt vaak al tot betere resultaten. Een stukje bewustwording kan uiteraard geen kwaad en daarom organiseer ik in het najaar een cursus die wat dieper ingaat op de aspecten van compositie.
Maar wat is dat gevoel dan? Het is een combinatie van goed kijken en zelf mooi vinden. Nu klinkt dat laatste nogal subjectief en dat is het ook. Wat voor jou een logische compositie is, hoeft voor een ander helemaal niet zo te gelden. Het is maar net wat je gevoel erbij is en hoe je dat wil overdragen. Dan zijn we al wel een stap verder. Kijken, kijken, proberen, verder kijken. Soms maakt een centimeter naar links of naar rechts van een aardige foto een topfoto. Het zit ‘m vaak echt in de details. Dus neem de tijd, en kijk!
27-6 Verjaardag
Er valt niet aan te ontsnappen: vandaag ben ik jarig. Alweer een jaartje erbij. Ook via deze weg hartelijk dank voor alle gelukwensen. Speciaal daarom voor jullie een bloemetje, vanochtend gefotografeerd in de tuin. In het voorjaar heb ik een stukje vrij gemaakt en ingezaaid met akkeronkruiden die nu prachtig bloeien. Je hoeft soms niet ver te gaan voor een leuke foto. Een aanrader voor iedereen! Het kost je maar een paar m2, maar levert je veel plezier op. Niet alleen voor eventuele foto’s, ook insecten zijn je dankbaar. Daar kun je dan ook weer foto’s van maken 😉 Zelfs de weergoden lijken mijn verjaardag niet te vergeten. Zachtjes gooien zij wat regendruppels neer op mijn gortdroge tuin…
26-6 Fake
Als fotograaf hoop je mensen met je foto’s te verwonderen, soms discussies uit te lokken, maar in ieder geval mensen aan het denken te zetten. Uiteraard hoop je dat het dan vooral gaat over het werkelijke verhaal. Natuurlijk, ik zie ook dat de boomkikker van eergisteren een draak van een foto is, althans, in termen van photoshoppuristen. Want dan had de kikker toch echt in hetzelfde vogelperspectief gefotografeerd moeten zijn als de blik op de uitgedroogde kleibodem. Toch koos ik daar bewust niet voor, want dan zie je nog amper dat het een boomkikker is. Twee krachtige foto’s samengebracht om het probleem te laten zien, niet bedoeld om er een wereldplaat van te maken (had uiteraard wel gekund). Jammer dat mensen eerst de foto roemen en vervolgens verguizen wanneer ze in de gaten hebben dat het geen werkelijkheid betreft. Maar wat is werkelijkheid? Vandaag zie ik op Facebook weer eenzelfde discussie oplaaien, of zijn de teleurstellingen in de bewoordingen van reageerders in ieder geval voelbaar, bij een prachtige foto van Jeffrey van Daele. Zo zonde. Geef een fotograaf de vrijheid die nodig is om een visie over te brengen. Visie, daar draait het om, niet het drukje op het knopje of de nabewerking. Visie maakt van iets normaals iets bijzonders en gaat (soms ver) voorbij aan het registratieve. Daarom vandaag een foto die ik zojuist op de heide maakte. Nee, het is geen Photoshop en ja, het is één foto. Zo ziet de heide er op dit moment op sommige plekken uit: volledig herfst. Niet eerder zag ik zoveel bomen en struiken zover in herfstkleuren zitten als dit jaar. Naar dit boompje heb ik niet hoeven zoeken. Ik kon kiezen uit vele tientallen exemplaren…
24-6 Gortdroog
Aan de horizon gloren regendruppels. Maar ja, hoeveel zal het worden? De verwachting is best positief: meer dan 20 millimeter deze week zou moeten kunnen lukken. Inderdaad, kletsnat weekje. Dat is even slikken na de ongekende zomerse periode. Het is wel enorm hard nodig. Zo staat een stuk van de Mariapeel in brand, iets dat nog dagen of weken kan gaan duren. Veel planten en dieren hebben het moeilijk. De berken op de heide staan bijvoorbeeld al vol in hun gele herfsttenue en zag ik vandaag zelfs de eerste rijpe (!) bramen. Wat ik nauwelijks zag, waren boomkikkers. Los van de harde wind, was het helemaal geen verkeerd boomkikkerweer. Tja, het zijn verwende pubers: niet te warm, niet te koud, liever geen wind, lekker zonnetje… Zonaanbidders zijn het, haast fanatieke strandgangers. Je zou denken dat afgelopen periode de hemel op aarde was voor deze kleine klimmers. Niet dus. Aan de terugval van de temperatuur kon het vandaag niet liggen. Gisteren was ik er ook, een stuk warmer en zonniger, maar evengoed met maar zeer weinig boomkikkers. En die wind dan? Genoeg plekjes in de luwte waar ik normaal gemakkelijk 10 kikkers bij elkaar vind. In mijn optiek blijft dan alleen de droogte over, al dan niet in combinatie met de hitte eerder deze week. Natuurlijk is het een momentopname en zal komende tijd blijken waar de boomkikkers al die tijd hebben uitgehangen. Als ze nog ergens uithangen… Een deel van de voortplantingswateren staat inmiddels droog. Daar waar nog wel water in staat, duurt het niet lang meer voordat ook daar de bodem in zicht komt (mits er dan geen regen valt). Zo komt zelfs de voortplanting in gevaar. En dat in een gebied dat vanuit zichzelf erg vochtig is. Het is droog, gortdroog. Let it rain! Da’s dan wel weer nadelig voor de vlinders die er juist nu net zoveel zijn… Dilemma’s. Gewoon een beetje van alles wat zou het beste zijn. Helaas bestaat dat niet meer met de klimaatveranderingen. Tot nu toe droog, misschien de rest van de zomer wel weer kletsnat. Of het één, of het ander…
22-6 Langste dag
Dat was ‘m dan, de langste dag van het jaar. Uhh, … Op 21 juni duurde de dag 24 uur, vandaag ook, en morgen. Niks langste dag! Voor de langste dag moeten we naar 29 oktober, die dag duurt echt lang, namelijk 25 uur. Dan gaat de klok namelijk een uurtje terug en mogen we genieten van een extra lange nachtrust. Op 21 juni kregen we wel de meeste uren licht voorgeschoteld. Gelukkig gaan vanaf vandaag de werktijden geleidelijk weer naar een aangenamer niveau.
21 juni was ook het begin van de astronomische zomer. Voor mijn gevoel duurt de zomer al een eeuwigheid. Afgelopen nacht kwamen de temperaturen amper onder de 20 graden. Met de 35 graden in de verwachting zou dit wel eens de warmste dag van de zomer kunnen worden. Of zou het later nog ‘echt’ zomers worden? Dan hou ik mijn hart vast! Deze dagen staan bij mij toevallig in het teken van kantoorwerk en vergaderingen. Vergaderingen? Dat klinkt niet echt sexy in het vak van een natuurfotograaf. Toch is het soms nodig. En in dit geval kan het misschien wel eens gaan leiden naar iets heel bijzonders. Maar zoals dat gaat bij spectaculaire nieuwe ontwikkelingen kan ik daar verder helaas nog niks van zeggen. Vergaderen betekent druk druk. Op je gemak eten is er niet bij als je van de ene vergadering doorvliegt naar een andere bestemming. Een tankstation vormt een handige tussenstop. Tijd voor een ongezond tussendoortje. Mijn oog valt op een warm broodje en een nieuwe chocoladereep: white chocolate and cookie. Ik ben gek op beide, dus dit klinkt als een droomcombinatie. Bah! Ik heb nog nooit zo’n smerige reep op. Een uur later komt de smaak nog steeds naar boven. Het lijkt nog het meest op een taaie cacaotoffee. Wees gewaarschuwd, kies voor bijvoorbeeld een veilige Milka. Of een ijsje, dat is vandaag eigenlijk een beter idee. Sterkte vandaag!
19-6 Blauw
Bah bah, wat een weer en dus kom ik vandaag echt niet buiten de vier muren van mijn kantoor. Vanuit het raam zie ik een blauwe lucht. Strakblauw, de gehele dag nog geen wolkje dat de strijd met de zon aan durft te gaan. Wat ben ik blij met mijn sierkers, of iets nauwkeuriger: kerspruim. Mijn kantoor heeft geen airco, maar zonder direct zonlicht blijft het verrassend koel binnen. Heerlijk! kijk ik iets opzij, dan zie ik een blauwe parasol. Hij staat er niet voor mijn lunch o.i.d., die heb ik lekker in de koelte van mijn kantoor genuttigd. Nee, hij staat er voor de slaplantjes… In de schaduw van de parasol redden ze het net en blijft het bij 1x per dag water geven. Zonder parasol kan ik er minimaal 2x heen, liever nog 3x als ik de toestand dan bekijk.
Zo blauw de lucht en de parasol zijn, zo geelbruin is mijn gazon. Ik heb het dit jaar pas 1x hoeven maaien, hetgeen alles zegt. Dat brengt me meteen bij een zijspoortje. De kleur geel is dit jaar de themacategorie bij de Lowland Photo Contest. Geel brandt gemakkelijk uit op een zonnige dag, vloekt snel of probeert alleszins de aandacht te trekken. Een leuke uitdaging dus. Kijk dus maar eens goed rond, wie weet helpt de grote droogte wel om tot gele foto’s te komen. Succes!
17-6 Laat toch eens staan
Een korte wandeling brengt me naar de school van mijn dochtertje. De school staat hoog op een heuvel, aan de voet stroomt een klein idyllisch beekje. Nou ja, de idylle is in een oogwenk verdwenen. Weelderig en bloemrijk, het water soms nog nauwelijks zichtbaar, een paradijsje voor insecten. Maar helaas heeft een maaimachine een eind gemaakt aan het vrolijke leven. De beek staat niet op zich. Een eindje verderop is het wederom raak, ditmaal bij een bonte berm van de doorgaande weg. Maar waarom? Ik begrijp ook wel dat er gemaaid moet worden. Maar nu maaien levert niets anders op dan dood en verderf. En gras. Gras is een optimist, niet kapot te krijgen. Daarmee profiteert gras van het maaien, in tegenstelling tot de bloemrijke kruiden. Die krijgen geen kans bestoven te worden en zaad te zetten. Staat de weelderige vegetatie in de weg, dan valt maaien te rechtvaardigen. In het geval van de beek staat niets de vegetatie in de weg. De beek ligt diep, dus het risico op een gebrekkige doorstroming na een onweersbui is niet aanwezig. De berm van de hoofdweg is breed, ook daar geen problemen. Toch voelen de beheerders juist nu de noodzaak te maaien. De rest van het jaar groeit er niets meer. Het is hier gortdroog. Na het maaien blijft alleen een stoffige, bruine plek achter. Zo zonde…
16-6 Vroeg of laat
Ik ben geen fan van de zomer. De weelde aan onderwerpen is perfect natuurlijk. Nooit een moment van verveling. Maar die tijden… om nog maar te zwijgen over de temperaturen. Belachelijk vroeg op dus, of laat doorgaan. Aangezien ik een ochtendmens ben, geldt voor mij helaas vooral het eerste. Stiekem mag ik nog best blij zijn met mijn Limburgse woonomgeving. Vandaag komt de zon op om 5.22 uur exact. Vlissingen komt er iets beter vanaf: 5.28 uur. Jaja, ons land mag dan klein zijn, er bestaan toch opvallende verschillen. Limburg ligt een stukje oostelijker dan Zeeland, genoeg voor zes minuten tijdverschil. Maar Limburg was toch gunstig? Zeker, aangezien de zon in Groningen al om 5.04 uur opkomt, een verschil van 24 minuten. Limburg ligt dichterbij de evenaar/ Groningen dichter bij de Noordpool. Het is maar net vanuit welk standpunt je dit bekijkt. Feit is dat ik haast kan uitslapen in vergelijking met collega’s uit het hoge noorden. Zijn er ’s ochtends verschillen, dan zijn die er ’s avonds ook. In Limburg gaat de zon om 21.52 uur onder, op Texel pas om 22.09 uur. Nee, Limburg is zo gek nog niet 😉
15-6 Saaie schutting
Wat doe je als je een lelijke schutting hebt (achter de doeken zit gebarsten veiligheidsglas…)? Dan maak je er wat moois van! Ik was sowieso van plan de schutting opnieuw ‘in te richten’, maar het evenement Gaer door Naer komend weekend heeft dat in een stroomversnelling gebracht. Op de schutting hangt nu een mini-expo van abstracte boomfoto’s. Maar dit weekend is er meer. Maar even terug, Gaer door Naer? Dat is een evenement in het prachtige Limburgse Neer, waarbij ondernemers hun deuren openen voor het publiek. Als kakelverse Neerenaar (heet dat zo) doe ik natuurlijk mee. En dus verandert de tuin in één grote expo, zijn er gratis verkoelende drankjes en is er uiteraard vlaai. Ben je in de buurt, kom zondag zeker langs? Neem je fiets mee en rij de hele route langs alle Neerse ondernemingen! Klik hier voor alle deelnemers en de route.
14-6 Weinig libellen?
Een berichtje op Facebook van enkele dagen terug prikkelt mij: “Er zijn maar weinig libellen op dit moment”. Weinig? Het weer van de afgelopen tijd is perfect voor libellen en al het andere vliegende spul, zodanig zelfs dat we dit jaar de normale vlinderdip lijken over te slaan… Doorlopend warm, weinig neerslag en als het al een keer regent, is het toch snel weer droog. Boven de beek tegenover mijn huis wemelt het van het leven. Toen het weerbericht voor vandaag een mooie ochtend beloofde, kon ik de verleiding niet weerstaan. En inderdaad, juffertjes genoeg, zoals deze weidebeekjuffer. Het was fris, koud zelfs met een beetje mist, ideale omstandigheden om een tijdje bij deze schoonheden rond te hangen. Weinig libellen, het blijft door mijn hoofd spoken. Uiteraard zijn er grote lokale verschillen. Is je werkterrein een ondiep heidevennetje dat door de droogte inmiddels nauwelijks nog water bevat, dan zul je inderdaad niet zoveel leven aantreffen. Kennis van het gebied en het onderwerp is misschien wel een belangrijkere oorzaak. Libellen (en daar rekenen we de juffers hier ook maar even onder) moeten het echt hebben van zonnewarmte. Dat weten die beestjes zelf dondersgoed, zodanig dat ze een tactische overnachtingsplek uitzoeken. Een plek die ’s ochtends al vroeg zonlicht ontvangt, zodat ze zich snel op kunnen warmen. De overnachtingsplek zelf verschilt van soort tot soort. Er zijn erbij die veilig hoog in een boom de nacht uitzitten. Dan kun je in de oevervegetatie zoeken totdat je een ons weeg. Weer andere soorten kruipen diep in de ruigte weg en zie je pas als het eigenlijk te warm en te laat is. En dan heb je nog de uitdaging dat niet iedere soort altijd aanwezig is. Het is net als bij planten. Je hebt echte voorjaarssoorten, maar ook soorten die zich pas diep in de zomer laten zien. Weinig libellen? Loop op een warme middag als vandaag eens door een gebied. Het is warm en het waait (eindelijk eens) niet hard. Is er dan weinig te zien, dan heb je recht tot klagen en is het verstandig naar een ander gebied uit te wijken. Als je libellen wil fotograferen natuurlijk. Barst het daarentegen van de vliegende juweeltjes, dan zijn die er ’s ochtends ook echt. Goed zoeken 😉
13-6 Conservatief
Naarden-Vesting, niet alleen een buitengewoon fraaie cultuurhistorische locatie, tot en met 18 juni ook de plek van het Foto Festival Naarden. Voor natuurfotografie moet je er beslist niet heen, maar voor inspiratie uit andere genres… In allerlei oude bouwwerken kun je je vergapen aan een bonte mix aan foto’s. Opvallend dat een groot deel van de exposanten de Kunstacademie gevolgd heeft. Na enkele exposities was het niet meer nodig de bordjes te lezen om dat te ontdekken. De stijl en onderwerpkeuze van deze fotografen ligt zo ontzettend dichtbij elkaar, dat het duidelijk is dat een aantal docenten een enorme stempel drukt op de studenten, geen goede zaak. In de fotografie gaat het immers om creativiteit en die is op deze manier toch niet echt aanwezig. De stijl van de Kunstacademie kun je het best beschrijven als neerslachtig. Chagrijnige gezichten kijken je doorlopend aan. Soms compleet verdedigbaar hoor, zoals een serie over vluchtelingen. Maar wanneer de foto’s duidelijk geënsceneerd zijn? AnaHell zorgt met haar komische expo voor een glimlach.
De grote hit van dit jaar is het de serie ‘Wilder Mann’ van Charles Fréger. Duivels, beermensen, sjamanen, allerlei vreemde types uit oude heidense rituelen. Niet eens uit donker Afrika of het verborgen Amazoneregenwoud, maar uit ons eigen Europa. Het zal wel aan mij liggen, maar ik snap het niet. Een soort van goedkoop aftreksel van het werk van Jimmy Nelson. Iedere foto is op dezelfde manier gedaan, zonder enige vorm van creativiteit, steevast te hard ingeflitst. Dagmar van Weeghel laat zien dat het gelukkig wel beter kan. Eenvoudig, maar stijlvol toont hij Afrikanen die zich in Europa gevestigd hebben.
Na alle mensenportretten en journalistieke series gloort er buiten ineens een landschappelijke serie. Zowaar toch nog een beetje ons eigen genre. Vanaf afstand ziet het er veel belovend uit. Maar bij de eerste foto klopt er iets niet. Bij een volgende foto vallen de puzzlestukjes op hun plek: de lucht is er apart in gephotoshopt. Niet subtiel, maar ontzettend slecht uitgevoerd. In weer een andere foto zijn koeien in een boomgaard tevoorschijn getoverd; Photoshop van het allerslechtste niveau. En zelfs dan zijn er mensen die het aanzien als een werkelijk gemaakte foto, zorgelijk.
Is het dan alleen maar kommer en kwel? Zeker niet! Sheng-Wen Lo toont een indringende reeks over ijsberen in gevangenschap die je aan het denken zet. Beangstigend is de serie van George Steinmetz, die de moderne voedselvoorziening (nodig om iedereen in 2050 nog van voldoende eten te voorzien) zeer treffend in beeld brengt. Zorgelijk, maar o zo mooi blijft het bij J Henry Fair. Hij toont luchtfoto’s van sterk vervuilde landschappen. Het zijn ware kunstwerken; de oorzaak is helaas minder fraai. Persoonlijke hoogtepunt is het werk van Danila Tkachenko. Hij toont een wereld vol bizarre bouwwerken in the middle of nowhere van arctisch Siberië. Wil je alles zelf ontdekken, dan zul je snel moeten zijn. Klik hier voor alle info.
Wat is nu de conclusie van een dagje Naarden? Natuurfotografie is conservatief. Dat vinden niet alleen de ‘echte’ fotografen en kunstenaars, maar het is werkelijk zo. Dat maken de exposities wel duidelijk. Natuurfotografen zijn veel te serieus bezig met apparatuur en techniek, altijd op zoek naar het perfecte plaatje bij het perfecte licht. Perfect licht heb ik bijna nergens gezien. Per ongeluk onscherp? Geen probleem! Compositieregels? Niet volgen! Flitsen? Hoe harder, hoe beter! Bewerken? Geloof me, meer dan een lastig vlekje in de lucht weghalen! Kortom: leef je uit, volg je hart en doe wat nodig is om je gevoel over te brengen!
12-6 Lang, lang geleden
Ik ben gek op de natuur, maar er is meer dan de natuur van vandaag. Wat te denken van een ver en mysterieus verleden? Wanneer ik een steengroeve voorbij rij, moet ik stoppen. Allereerst vind ik dergelijke landschappen buitengewoon boeiend. Oké, door mensenhand ontstaan, maar toch. Die loodrechte rotswanden, allerlei patronen en de natuur die in die nieuwe wereld enorm optimistisch weer zijn eigen plekje probeert op te eisen. Fascinerend! Wanneer ik er toch rondloop, kan ik het niet laten wat stenen van dichtbij te bekijken. Reeds bij de eerste steen in een blauwe hardsteengroeve is het raak, een fossiel! Er staat niets dwingends in de agenda, dus mijn bezoekje gaat hier wel even duren. Talloze stenen draai ik om, schelpen in allerlei soorten en maten, zeelelies en nog veel meer sporen van weleer. Maar hoe oud is het gesteente hier?
Thuis blijkt dat het gesteente ruim 300 miljoen jaar oud is, een nauwelijks te bevatten getal. De mens is op dat moment nog lang niet door moeder natuur uitgevonden. Ook bloemen bestaan nog niet. Sterker nog, zelfs de dinosauriërs stonden nog niet op de lijst van de evolutie… Heel erg lang geleden dus. Maar dan die details! Iedere ribbel en deukje zijn bewaard gebleven, al die tijd veilig onder de grond, tot iemand het 300 miljoen jaar laten opraapt. Bijzonder toch?
11-6 Betere foto’s
Vandaag was ik te gast bij Fotoclub Horst aan de Maas om foto’s te bespreken die de leden (vooral) afgelopen tijd gemaakt hebben. Leuk om te doen en iedereen zo op een persoonlijke manier te kunnen inspireren. Zoveel mensen, zoveel variatie in beeld. Toch zijn er een paar dingetjes die steeds terugkomen. Daarom vandaag een leerzame ‘De dag van…’. Vijf tips die je foto’s net even wat beter kunnen maken.
- Slecht licht bestaat niet, alleen slechte fotografen die mopperen over het licht. Een goede fotograaf kent de meerwaarde van iedere soort licht en weet daar het maximale uit te halen. Aanpassen in plaats van mopperen dus. Bedenk dat slecht licht dus prima fotolicht kan zijn!
- Alles valt of staat met de details. Heb je buiten goed opgelet? De monitor thuis is genadeloos. Toch nog net dat lichte sprietje in de achtergrond, net die ene opstaande dennennaald wanneer je een dennenappel fotografeert, dat kleine beetje spinrag aan die fraaie bloem, het ene zwarte steentje op een maagdelijk strand, … Haal het weg, liefst reeds in het veld, maar als dat niet mogelijk is, dan in de nabewerking. Heb je nu goed op alle details gelet? Kijk eens nauwkeurig naar de randen van de foto. Staat alles er netjes op/ niets net eventjes aangesneden?
- Snij een foto bij. Ja, de sensor heeft een bepaalde verhouding en het is logisch daarmee te blijven werken. Toch kan een groot stuk van die saaie egale lucht er best af. Vraag je altijd af hoe je onderwerp het best uitkomt. Misschien is een panorama-uitsnede wel veel aantrekkelijker, of misschien toch vierkant…
- Ben je bezig met dieren, dan is mooi licht vaak niet meer genoeg. Een vogel op een takje blijft een vogel op een takje. Niks mis mee en zelfs een bewijs dat je de techniek van het benaderen van een dier prima beheerst, maar of het nu echt een spannende foto is? Hetzelfde geldt voor vlinders op een bloem en een libel op een sprietje. Bij dieren draait alles om gedrag en emotie. Probeer dat eens als leidraad te nemen. Het kost meer tijd, soms zelfs heel veel meer tijd, maar het levert wel wat op!
- Bewerk je foto’s! Ai, dat is vloeken in de kerk, of toch niet? Ook in het analoge tijdperk werd er alles aan gedaan om het maximale uit een foto te halen. In mijn overtuiging maak je een foto voor misschien wel 95% in het veld, maar die laatste 5% komt uit de nabewerking. Net even wat meer contrast, de lucht eventjes wat donkerder, vlekje weg, bijsnijden…
Vooruit, dit verhaaltje moet afsluiten met een laatste tip, de allerbelangrijkste zelfs. Maak de foto die je zelf graag maakt. Zolang je niet in opdracht werkt, heeft het geen zin foto’s te maken op een manier zoals andere fotoliefhebbers die graag zien. Dan zul je nooit de benodigde bezieling in je fotografie krijgen!
9-6 Slim
Mijn oog valt op een foldertje in de brievenbus: “Binnenkort komen we bij u langs om de nieuwe energiemeter te installeren. Bent u niet thuis, dan kunt u eenvoudig een afspraak maken…”. O nee, het zal toch niet. Al twee jaar weten we ze buiten de deur te houden, zou het dan nu toch gaan gebeuren? Ik dacht het niet! Snel worden zandzakken aangerukt, een loopgraaf rond het huis gegraven en overal prikkeldraadversperringen aangelegd. Mijn energiemeter is van mij, daar komt niemand aan! Stammend uit 1967 is het haast antiek, onderdeel van de ziel van het huis. Nu wil de energiemaffia mij aan een slimme meter helpen, deze is oud en dom.
Ik heb zonnepanelen, genoeg om mijn energierekening op 0 te laten uitkomen. Draag ik voor de overheid toch een klein beetje bij aan het energieakkoord van Parijs. Maar diezelfde overheid wil niks weten van mensen die stroom opwekken. Althans, ze willen niet dat je de opgewekte stroom kunt verrekenen met het gebruik. De regeling die dat nu mogelijk maakt, sneuvelt mogelijk in 2020. Kom op overheid, je moet het voor het volk wel een beetje aantrekkelijk houden, anders halen we die doelen nooit. De horizon vervuilen met windmolens is niet genoeg! De slimme meter helpt de overheid daarbij. Deze weet namelijk exact wat je opwekt en verbruikt. Straks krijg je mogelijk geen geld meer voor hetgeen dat je opwekt, maar mag je wel betalen voor wat je gebruikt. Betalen, betalen, maar ontvangen? Ho maar! En dus komt die uberhippe energiemeter er niet in. Even Googelen leert dat zo’n slimme meter niet verplicht is. Mijn verdedigingslinie is op volle sterkte, laat die monteur maar komen! Ondertussen geniet ik van de zonnige momenten en zie mijn metertje mooi achteruit draaien. Wat een slimme uitvinding, die meter van een halve eeuw terug!
8-6 Bosbeeld
Ik staar naar mijn beeldscherm, foto na foto komt voorbij, honderden aan een stuk. Allemaal verschillend, maar toch met een gemeenschappelijke deler: het zijn bosfoto’s. Althans, dat zou het moeten zijn. Af en toe glipt er een zee of akker voorbij. Niks mis mee, maar niet geschikt voor deze wedstrijd. Wedstrijd? Ik jureer vandaag voor de PEFC fotowedstrijd. Nu zal er bij de gemiddelde Nederlander niet direct een belletje gaan rinkelen, maar als ik zeg FSC, dan weet iedereen genoeg. Een organisatie voor duurzaam bosbeheer dus, actief over de gehele wereld. De fotowedstrijd is dan ook een wereldwijde fotowedstrijd, waarbij Nederland de opvallende afwezige is… Ik jureer dan ook voor de Belgische editie. Iedere landelijke winnaar doet automatisch mee aan de internationale wedstrijd, spannend voor alle deelnemers dus.
Bossen zijn mooi, maar qua landschap (jaja, er hoeft geen horizon op te staan om landschap te mogen heten) ontzettend moeilijk te fotograferen. Met het oog mysterieus en weelderig, op de foto een rommeltje. Als fotograaf is het zoeken naar een speld in een hooiberg of beter gezegd: takkenzooi. Waarom denk je dat de meeste fotografen zo’n fan zijn van IJsland of onze kust? Terug naar onze bossen. Schijnt de zon, dan is het contrast te hard, houdt de zon zich achter de wolken verborgen, dan vinden we het weer wat saai en vlak. Met groothoek een chaos, met tele een delicate zoektocht. En dan het dierenleven: je hoort ze wel, maar ziet ze niet. Kortom, één grote ellende.
Dat je toch originele en mooie foto’s kunt maken, bewijzen de deelnemers van de fotowedstrijd. De uitslag volgt over een week. Spannend, want de variatie is groot. Dat het een Belgische wedstrijd betreft, is trouwens niet te missen aan het grote aandeel foto’s van het Hallerbos. Maar of je daar nog mee kunt opvallen? To be continued…
6-6 Dorre boel
De natuur verrast altijd, meestal in positieve zin, maar soms… Afgelopen weekend verbleef ik in de Viroin, een meer dan prachtig gebied in het uiterste zuiden van België. De Viroin staat bekend om zijn kalkheuvels. Kalk betekent in dit jaargetijde een keur aan bijzondere planten en vlinders. Althans, normaal gesproken. Dit jaar is echter alles anders. Oké, bij de eerste verkenningen vink ik meer dan genoeg vlinders af: gele luzernevlinder, rotsvlinder, argusvlinder, dambordje, groot geaderd witje, boswitje, dwergblauwtje… om maar enkele leuke soorten te noemen (later werd dat helaas beduidend minder door stevige regen in de nachten). Maar de bloemen? Vorig jaar stond de teller op 19 orchideeënsoorten. Nu moet je je best doen om tot vijf te komen. Vijf in uiterst lage dichtheden, waardoor de teller op de eerste verkenningsdag (gelukkig bouw ik die altijd in) op nog geen 50 exemplaren staat. Hoeveel zijn er dan normaal? Duizenden!! Wat is er aan de hand? Weinig orchideeën op één perceel kan duiden op een fout in het beheer. Helaas blijken alle percelen arm aan bloemen. Er is dus meer aan de hand: extreme droogte en vorst vroeg in het voorjaar, waardoor de planten niet tot ontwikkeling zijn gekomen. Het buitje van afgelopen week zorgt voor wat optimistisch groene grassprieten, maar komt voor de bloemrijke kruidachtigen duidelijk te laat. Dit is ook goed te zien aan de planten die wel bloeien: klein, gedrongen en veel bruin blad.
Toch is het niet de droogte alleen. De Walen hebben werkelijk geen idee wat ze met het beheer doen. Op een helling waar normaal veel nacht- en muggenorchissen bloeien, staan nu tientallen schapen. Die zijn ongetwijfeld blij met wat bloemen in hun grassige menu, maar of die bloemen nu blij zijn met die vierpotige pluizenbollen? Ondertussen vinden we op een ander perceel recente maaisporen en geitenkeutels, terwijl weer andere graslanden volledig verruigen met doornstruweel en boomopslag. Begrazen en maaien is prima, maar dan wel pas over een maand of twee. Dan hebben de bloemen hun zaad kunnen verspreiden en de vlinders kunnen genieten van een gedekte tafel. Wanneer het allemaal niet past binnen de beheerkalender, dan op z’n minst gefaseerd. Jammer. Van de andere kant is het gebied wel ongelooflijk rijk aan natuur door dit ongecoördineerde natuurbeheer, veel rijker dan de natuur in andere delen van België en zeker Nederland. Misschien kunnen we hier toch nog wat van leren! Volgend jaar is het er vast weer anders.
3-6 Dood
Dood of laten leven? Tijdens een maatwerk workshop voor een fotoclub roept ineens iemand: otter! Otters leven nog niet in de Maas, bevers en beverratten wel. Raar, op klaarlichte dag laat een groot kaagdier zich zien nabij de oever. Het lijkt zich niets van ons aan te trekken, geen normaal gezond gedrag dus. Al snel blijkt dat het dier in grote problemen verkeert. Zo heeft het moeite zijn hoofd boven water te houden. Af en toe lijkt het dier zijn bewustzijn te verliezen, onhandig drijft het op zijn zij in het water. Op het volgende moment keert het leven weer even terug en zwemt het dier een stukje verder. Nu zien we ook de platte staart: bever. Met de bever gaat het goed, volgens velen weer te goed, aangezien het waterpeil op ongewenste plekken door dammetjes wordt opgestuwd of monumentale beplanting wordt omgeknaagd. Onze bever vormt hierop een uitzondering. Sterk vermagerd is deze aan zijn laatste uurtjes bezig. Wat te doen? We besluiten het zo te laten. Dood en leven liggen dichtbij elkaar en ook de dood hoort bij de natuur, ook al zien we het graag anders.
1-6 Geduld
Als natuurfotograaf moet je veel geduld hebben en vaak terugkomen om het beoogde beeld te maken. Ons geduld valt in het niet bij dat van de meeste dieren. Zij worden dagelijks enorm op de proef gesteld in de wil te overleven. Iedere dag bijvoorbeeld weer voldoende visjes vangen. Nu al helemaal, want een eind verderop wachten hongerige jongen die allemaal hard willen en moeten groeien. En dus keert het visdiefje steeds weer terug naar zijn favoriete plekje. De stroming zorgt ervoor dat visjes zich in dit deel van het water ‘ophopen’, slim gezien. Veel visjes in het water wil nog niet zeggen veel visjes in de snavel. Poging na poging plonst de prachtige vogel in het water. Soms onderbreekt de rappe vogel zijn/ haar duikvlucht, net op tijd gezien dat het visje inmiddels gevlogen is. In no time hangt het visdiefje weer op zijn vaste plekje enkele meters boven het water. 30 graden? Zon? Of juist regen en wind? Het vangen van vis moet doorgaan. Wat een energie, wat een doorzettingsvermogen!
31-5 Gevleugelde vrienden
Terwijl enkele natuurliefhebbers met elkaar stevig discussiëren over de das – het gaat best goed / het gaat enorm goed – hoor je maar weinig mensen over onze gevleugelde vrienden. Nee, niet de vogels, al zouden we daar ook zeker een blog aan kunnen wijden. Ik heb het over alle insecten. Er wordt veel te weinig bij deze kleine bewoners van onze planeet stil gestaan. Wel maken we ons druk over bijvoorbeeld de ijsbeer, hét symbool voor de klimaatverandering. Toch kan de aarde best zonder deze witte knuffelbeer. We kunnen echter niet zonder insecten. Toegegeven, steekmug en teek lijken speciaal geschapen te zijn om ons leven fijn te dwarsbomen. Nut en noodzaak? Voor veel andere soorten ligt dat anders. Ze vormen de basis van de voedselketen, niet alleen voor ons, maar voor een groot deel van het dierenrijk, direct of indirect. Voor ons is vooral dat indirecte van belang, aangezien we nog steeds niet echt aan de insectenburger willen.
Het is een typisch menselijk fenomeen om vooral in bedreigingen te denken. Er sluipen heel wat zes-potige beestjes door de akkers of boomgaarden, op zoek naar wat lekkers of een plek om te zorgen voor nageslacht. Resultaat: de nodige procenten minder oogst. Griezeliger nog: een insectenplaag die de gehele oogst ineens om zeep helpt. Om dat doemscenario voor te zijn, spuiten we alle akkers vol met gif. Zelfs de sterkste beestjes geven zich over. Waren de akkers voor de grotere dieren al levenloze woestijnen, ook het kleine spul is er niet meer te vinden. De gevolgen blijven niet beperkt tot de agrarische gebieden. Duits onderzoek bracht onlangs aan het licht dat in 24 jaar de insecten met 80% (!!!) zijn afgenomen, in natuurlandschappen… Dat is harder dan de afname van het aantal grutto’s, om maar eens een andere knuffelsoort te noemen. Als dit zo doorgaat, zijn er op hele korte termijn geen insecten meer over die wel nuttig zijn, die bloemen bevruchten en er zo voor zorgen dat we voldoende te eten hebben. Niet overtuigd? Ga eens naar een echt bloemrijk gebied. Hoeveel vlinders zie je vliegen? Afgelopen weekend was ik op de Sint-Pietersberg, hét vlinderbolwerk van Nederland. In vier uur tijd één boswitje, een stuk of tien aardbeivlinders, één afgevlogen koninginnenpage, enkele klein geaderd witjes, blauwtjes en nog een handje vol parelmoervlinders. Leuke soorten, maar nog geen 50 vlinders in heel veel hectaren topnatuur! En dan hebben we het alleen nog maar over ons meest gewaardeerde insect… Erger jij je aan het onkruid tussen de tegels, de luizen op de rozen of de buxusmot die je mooie haagje om zeep helpt? Bij tuincentra hebben ze overal een oplossing voor, oplossingen die ook de rest om zeep helpen! Draag je steentje bij en gebruik die rotzooi niet. Onkruid tussen de tegels kun je bijvoorbeeld prima verwijderen met azijn (nog goedkoper ook), luizen spuit je weg met een harde straal water en die buxushaag… vervangen door bijvoorbeeld Ilex crenata. Die soort wordt vooralsnog niet lastig gevallen.
30-5
Onweer? Mijn tuin heeft ook afgelopen nacht helaas weer geen druppel mogen ontvangen. En hoewel de temperatuur gelukkig een stuk lager is, vind ik het vandaag toch nog smerig benauwd. Om mijn inspanning te beperken en de efficiëntie te vergroten, neem ik mijn fiets mee het bos in. Een nieuw gebied, een nieuwe ontdekkingsreis. Gelukkig heb ik van de opdrachtgever een kaartje met enkele highlights van het gebied gekregen waardoor ik enig houvast heb. Cultuurhistorisch monument: check, bloeiende rododendrons, mmm, vooruit dan: check, een markante boom: check, volgende markante boom: onvindbaar. Maar ja, in een bos staan bomen genoeg. Mijn aandacht gaat naar een markante eik, bovenop een heuveltje, waarvan de wortels mooi bloot liggen. Op het heuveltje ligt een flinke hoeveelheid dood hout. Een juffer, nee, grote houtwesp vliegt voorbij. Wat een joekel. Ik pak toch maar even mijn macrolens erbij. De houtwesp houdt gepaste afstand, helaas. Vanuit mijn ooghoek zie ik een muis tussen het hout. En nog één. Ik blijf rustig wachten en kijk wat er gebeurt. Het zal toch niet? Ze lijken me niet in de gaten te hebben. Voor ik het weet zit er een exemplaar op een meter voor me. Bewegen durf ik niet, afdrukken wel! Een rosse woelmuis, wat een leuke ontmoeting. Hoewel de muizen rustig hun gangetje blijven gaan, moet ik door. Ik stop nog even bij een nest van de rode bosmier. Zij zijn eveneens druk. Takjes, kleine beestjes, alles slepen ze naar hun koepelvormige nest. Ook zij lijken zich niets van me aan te trekken. Schijn bedriegt, want de soldaten staan al lang op de uitkijk. Straaltjes mierenzuur schieten mijn kant uit; ik hou maar gepaste afstand…
29-5
Eigenlijk wilde ik op 1 juni met deze ongeveer dagelijkse reeks beginnen, maar deze bijzondere dag vormde een prima aanleiding. Bijzonder? Jazeker! Het gebeurt niet zo vaak dat het in mei 33 of misschien zelfs wel 34 graden wordt. Sterker nog, er gaan hele jaren voorbij zonder dat we deze temperaturen halen. En toch lijkt iedereen het heel normaal te vinden. Afgelopen weekend bereikte het kwik op de thermometers aan het strand zelfs tropische waarden, iets dat nog nooit eerder vertoond is. Records dus en dat terwijl de zomer nog moet beginnen… Ik hou mijn hart vast. Zelf hou ik totaal niet van dit weer. Dat de lucht strakblauw is, boeit me niet eens zo heel veel. Het biedt immers ook kansen. Maar die temperatuur hè. Wat dat betreft ben ik het tegenovergestelde van een reptiel. Zodra de temperatuur boven de 25 graden komt, begint mijn lichaam ernstig te protesteren. Ik slaap slecht, mijn spijsvertering raakt verstoord en heb doorlopend het gevoel dat mijn lichaam de warmte niet kwijt kan. De enige remedie is mezelf rustig houden. Mijn kantoor vormt hiervoor een prima uitvalsbasis. Afgelopen winter heb ik deze ruimte eigenhandig (ja ja) voorzien van een nieuw, goed geïsoleerd plafond. Op de ramen heb ik isolerende en zon reflecterende folie aangebracht. Tot slot staat er recht voor mijn kantoor een enorme sierkers, een kerspruim om precies te zijn. Juist op het heetst van de dag werpt deze een aangename schaduw over de gevel. Het resultaat? Op mijn kantoor is het op dit moment een graad of 23, een verademing! Fijne werkdag iedereen!
Leuke tekst met mooie foto’s. Jij kan alles goed in beeld brengen en verwoorden. Super Bob
Bedankt An!
wow ,wat geweldige foto`s weer ,is iedere keer genieten..
Dank je Kitty!
Een pakkende persoonlijke tekst! Vol zorgen maar ook mogelijkheden. Mooi om te lezen…
Dank je Dianne. Zorgen zijn er altijd, maar toch altijd alles maar van een positieve kant proberen te bekijken!